Mashinasozlik texnologiyasi fakulteti mashinasozlik texnologiyasi kafedrasi mashinasozlik texnologiyasi

2). Sermateriallikni pasaytirish.
M= (m_zb - m _zya)V,
Bunda:
m_zb , m _zya - tegishlicha yangi va baza variantidagi tanavorlar massasi;
V - detal chiqarish hajmi, dona.
Yangi texnologik jarayon ishlab chiqishda, detallar chiqarish hajmini anchagacha oshirish M ko’rsatkichning muhimligini orttiradi.


2.Texnologik amallarni ishlab chiqish bosqichida
Bu bosqichda quyidagi ko’rsatkichlar qo’llaniladi.


1). Asosiy vaqt koеffisienti.
_a = t_a/ t_d.b.
_a qiymati qancha yuqori bo’lsa, stanok shuncha unumdorlik bilan ishlaydi. Кoеffisient jami jarayonni kompleksligicha baholashlik uchun ham qo’llash mumkun. Bu xolda _a ishlov berishning hamma amallari bo’yicha sarflanuvchi asosiy vaqtlar yig’indisini, hamma amallar bo’yicha sarflanuvchi donabay vaqtlar yig’indisiga bo’lgan nisbatni bildiradi.


2). Detallarga mexanik ishlov berishning sermehnatliligi
Td =  t_d.b.,
Bunda:
n - shu texnologik jarayondagi amallar soni.
Seriyalab ishlab chiqarishda partiya detallarni tayyorlash sermehnatliligi aniqlanadi .
Tpd = t_t.ya + t_d.b n_d,
Bunda:
t_t.ya - tayyorlov yakunlovchi vaqt; n_d - partiyadagi detallar soni.
Massasi bo’yicha ahamiyatli farq qiluvchi turli tanavorlar va buyumlar uchun, sermehnatlilik va massa orasida ma’lum o’zaro bog’lanish mavjud:
T_pd = T_db ³(m_z.ya / m_z.b.)²,
bunda T_dya, T_db - tegishlicha detallarni yangi va bazaviy marshrut bo’yicha tayyorlash sermehnatligi; m , m - yangi va bazaviy (taqqoslanuvchi) variantlar bo’yicha tanavorlar massasi.
3). Amallar uchun vaqt normasini qisqartirish
N_VR = (t_d.b.1 - t_d.b.2. / t_d.b.1) 100; N_vr = (T_{part 1} - T_{part 2} / T_part1 )100;
bunda t _d.b.1 , t_d.b.2 - solishtiriluvchi variantlardagi vaqt normalari;
T _{part 1} , T _{part 2} -solishtiruvchi variantlardagi partiya detallarini tayyorlash sermehnatliliklari.
4). Mehnat unumdorligini o’sishi
P = 100 N_vr/ (100-N_vr)
Yuqorida sanab chiqilgan ko’rsatkichlar texnologik jarayon ishlab chiqishning birinchi bosqichlarida qo’llaniladi. Ular texnologik variantlarni baholash uchun mustaqil ahamiyatga еga еmas.