Mashinasozlik tехnologiyasi

3.7-rasm. Yassi yuzalarga ishlov beruvchi jilvir toshlar. 
a-to„g„ri profilli yassi jilvir toshi; b-ikki yoqlama o„yiqli yassi jilvir 
toshi; v-silindrik kosachasimon jilvir tosh. 
Abraziv  materiallar  tabiy  yoki  sunoiy  juda  qattiq  moddalar  bo‗lib, 
ularning donalari kesuvchi asbobdir. 
Abraziv  materiallarning  qattiqligi  ishlov  beriladigan  detalp  materialining 
qattiqligi  katta  bo‗lishi  kerak,  aks  holda  kesish  protsessini  amalga  oshirib 
bo‗lmaydi. Abraziv donalar tabiiy yoki suniy jilvirlovchi materiallarni yanchish 
yo‗li bilan olinadi. 
  

---

Tabiiy  jilvirlovchi  materiallar  jumlasiga  olmos,  korund,  jilvir,  kvars, 
chaqmoqtosh, pemza kiradi. 
Olmos. Jilvirlovchi materiallarning eng qattig‗i olmosdir. Olmos asboblar 
jilvirlash toshlarini qayrash (o‗tkirlash, tekislash) va aniq ishlar bajarish uchun 
keng ko‗llamda ishlatiladi. 
Hozirgi  vaqitda  tabiy  jilvirlochi  materiallar  abraziv  jilvirlash  asbobi 
tayyorlash uchun qariyib ishlatilmaydi, chunki ularning kesish va mexanikaviy 
xossalari ancha past. 
Abraziv  asbob  tayyorlash  uchun  quyidagi  yuqori  sifatli  sunoiy  abraziv 
materiallardan  foydalaniladi:  elektrokorund;  monokorund;  kremniy  karbid;  bor 
karbid; borsilikokarbid.