“mashinasozlik” fakulteti «Yer usti transport tizimlari» kafedrasi

65-rasm. Avtomobil yo`llarini yo`l o`tkazgich asosida har satxdagi kesishishi.  
 
Suv  osti  tonnellari  kema  qatnashi    talab  etadigan  darajada  ko`prikni  baland 
qilib qurish iloji bo`lmagan  shaharlarda katta  daryolarni kesib  o`tishda, shuningdek, 
biror  maxsus  sabablarga  ko`ra  ko`prik  qurish  maqbul  bo`lmagan  hollarda  quriladi. 
Ular  sun’iy  inshootlarning  boshqa  turlarini  qurishga  qaraganda  qurilish  qiymati 
yuqoriligi  bilan  ajralib  turadi,  shuning  uchun  tonnelli  o`tish  joylari  qurish 
cheklangan. 
Tonnellar  tog`li  joylar,  daryolar,  suv  xavzalari,  avtomagistrallar,  serqatnov 
ko`chalarda  avtomobil  harakatini  o`tkazish  uchun  yer  ostida  quriladi  va  ular  mos 
ravishda  tog`li,  suv  osti,  shahar  va  piyoda  tonnellari  deb  yuritiladi.  Tonnel  turlari, 
uning  uzunligi,  ustki  tomondan  ko`rinishi,  bo`ylama  shakli,  ko`ndalang  kesim 
o`lchamlari  uning  vazifasiga  bog`liq  bo`ladi  hamda  shu  yerning  geologik  va 
topografik xususiyatiga qarab belgilanadi. 

---

 
134 
 
66-rasm. Suvosti tonneli: 
a-sxematik bo`ylama profil; b-suv osti uchastkasining ko`ndalang profili; 
v-quruqlikdagi  uchastkasining  ko`ndalang  profili  1-shaxta;  2-boshlang`ich 
shaxta va shtolnya; 3-piyodalar yo`li; 4-avtomobillar uchun tonnel; 5-havo yo`li; 
6-havoni so`rib olish; 7-o`tadigan yo`l; 8-qoplama 
 
 
  
 
 
 
67-rasm. Transport tonellari.  
 

---

 
135