Mashinali o’qitishga kirish” fanidan mustaqil ish №2 Mavzu

MUXAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
SAMARQAND FILIALI
KOMPYUTER TIZIMLARI KAFEDRASI
5330500 - Kompyuter injiniring Kompyuter injiniring
ta'lim yo'nalishi

“Mashinali o’qitishga kirish” fanidan

MUSTAQIL ISH № 2

Mavzu: Tasodifiy miqdorlarni modellashtirish usullari algoritmlarini
ishlab chiqish.

Bajardi: 3-kurs talabasi Nag’matov J

Qabul qildi: Kubayev S.T.

Ishni bahosi: ___________ ball
Samarqand – 2022
Mavzu: Tasodifiy miqdorlarni modellashtirish usullari algoritmlarini
ishlab chiqish.
Reja:
1. Tasodifiy miqdorlar va ularni modellashtirish
2. Regression va korrelyasion tasodifiy miqdorlar
3. Tasodifiy miqdorlarni modellashtirish usullari algoritmlarini
4. Foydalanilgan adabiyotlar
5. Xulosa.
1. Tasodifiy miqdorlar va ularni modellashtirish
Biz tasodifiy o'zgaruvchilardan, ehtimollik nazariyasi doirasida ma'lumotlarimiz qanday paydo bo'lganligini modellashtirish uchun foydalanamiz. Biz birinchi navbatda tasodifiy o'zgaruvchi (va u bilan bog'liq taqsimot) g'oyasini kiritamiz va ehtimollik nazariyasini ko'rib chiqamiz. Keyin biz bir nechta asosiy taqsimotlarni ko'rib chiqamiz va ushbu turli modellar mos keladigan ma'lumotlar turlarini muhokama qilamiz. Belgilangan tasodifiy taqsimotga ega o'zgaruvchilar uchun tasodifiy qiymatlarni yaratish, masalan
eksponensial yoki normal taqsimot ikki bosqichni o'z ichiga oladi. Birinchidan, tasodifiy ketma-ketlik
0 dan 1 gacha bir tekis taqsimlangan sonlar olinadi. Keyin ketma-ketlik istalgan taqsimotni qondiradigan tasodifiy qiymatlar ketma-ketligini hosil qilish uchun o'zgartiriladi.
Bu ikkinchi bosqich ba'zan tasodifiy o'zgaruvchan hosil qilish deb ataladi.
Yagona tasodifiy sonlar ketma-ketligini olish uchun hosil qilish imkoniyati etarli [0, M −1] oralig‘idagi Xk butun sonlar ketma-ketligi, chunki Xk/(M −1) ketma-ketligi keyin taxminan bir xil taqsimlanadi (0, 1). 1951 yilda D.H.Lehmer kashf etdi, sonning ketma-ket darajalarining qoldiqlari yaxshi tasodifiy xususiyatlarga ega ekanligini. U butun a sonining k-darajasiga bo'lish orqali ketma-ketlikdagi k-sonni oldi yana bir butun M soni va qolganini oladi.
X_k = a^k mod M
Buni iteratsiya sifatida ifodalash mumkin:
X_k = ( a*X_k-1 ) mod M
a va M parametrlari mos ravishda ko'paytiruvchi va modul deb ataladi.
Bu shakldagi son generatorlari Lehmer generatorlari yoki multiplikativ chiziqli kongruensial generatorlar deb ataladi.
Tasodifiy sonlar generatori uchun bir nechta kerakli xususiyatlar mavjud: