1.3. Tizim kengaytmasi va yordam tizimi MATLAB dasturchilarga quyidagi sohalardagi paketlar kengaytmasini taqdim etdi: harbiy sanoat majmualari, energetika, aerokosmik va avtomobil qurilishi va boshqalar. Ammo shular ichidan turli tizim va qurilmalarni blokli imitasion modelini qiluvchi Simulink paketi eng mashuriga aylandi. MATLAB+ Simulink tipik kompleksi katta qiymatdagi MATLAB paketlar instrumentlar “qutisi” Toolboxes va vizual-mo’ljallangan blokli imitasion modellashgan Simulink dinamik tizimini imkoniyatlarni kengaytiruvchi Blocksets dan iborat. Simulink paketi MATLAB bilan birga o’rnatiladi. Yordam tizimi >> help; buyrug’i yoki menu panelining help bo’limidan olish mumkin. Help bo’limi MATLAB so’rovnoma qismi va MATLAB dasturi ishlab chiqarish haqida ma’lumot beradi. Konkret funksiya bo’yicha yordamni olish help buyrug’idan foydalaniladi. Agar funksiya, operator yoki o’zgaruvchilarni nomi ma’lum bo’lmasa va biror kalit so’z ma’lum bo’lsa kerakli faylni quyidagi buyruq yordamida topamiz: look for . Bu buyruq yordamida kalit so’z yordam tizimining barcha bo’limlarida qidiriladi va shu so’z bor bo’lim yoki fayl ko’rsatiladi.
MATLABdagi oddiy xisoblashlar, tizim o’zgaruvchilari va konstantalari MATLAB tizimi shunday ishlab chiqilganki, hisoblashlarni, foydalanuvchi dasturini tayyorlamasdan to’g’ridan-to’g’ri bajarish mumkin. Bunda MATLAB superkalkulyator vazifasini bajarib, qatorli buyruq rejimida ishlaydi.
Misol. >>2+3, ans=5; >>2*3, ans=6 va xokazo. Tizimda ishlash muloqotli (dialogli) tavsifga ega bo’lib, “savol berildi - javob olindi” qoidasi bo’yicha ishlanadi. Ya’ni foydalanuvchi klaviatura yordamida hisoblanishi lozim bo’lgan ifodani kiritadi, tahrir qiladi (agar lozim bo’lsa) va kiritishni ENTERklaviaturasini bosish bilan yakunlaydi. Umuman olganda, ma’lumotlarni kiritish va hisoblashlarni amalga oshirish quyidagicha amalga oshiriladi:
•boshlang’ich ma’lumotlarni kiritishni ko’rsatish uchun >> belgidan foydalaniladi;
•ma’lumotlar oddiy yozuvli tahrir yordamida kiritiladi;
•biror bir ifoda hisoblash natijasini blokirovka qilish uchun mazkur ifodadan keyin - ; • (nuqta vergul) qo’yiladi;
•hisoblashlar natijasini ko’rsatuvchi o’zgaruvchi aniqlanmagan bo’lsa, u holda MATLAB tizimi bunday o’zgaruvchi deb ans oladi;
•o’zlashtirish amali sifatida juda ko’plab dasturlash tillari kabi : = belgi emas, balki matematikadagi oddiy = ni o’zi olinadi;
•sozlangan funksiyalar (masalan, sin) yozma harflar bilan yoziladi hamda ularning argumentlari oddiy qavslar ichida yoziladi;
•hisoblashlar natijasi yangi qatorda >> belgisiz chiqadi;
• muloqot “Savol berildi - javob olindi” ko’rinishida amalga oshadi.
Ma’lumki, juda ko’plab matematik tizimlarda, agar u son bo’lmasa, u holda sin(v) va