Mashinalar texnologik ishonchliligi kafedrasi «mashina detallarini avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi»

LABORATORIYA ISHI №7

Korpus tipidagi detallarni ishchi chizmalarini yaratish (4 soat)

1. Ishdan maqsad:

AutoCAD dasturi yordamida korpus tipidagi detallarni ishchi chizmalarini

yaratishni o‘rganish.

2. Ishning mazmuni:

Mashinalarning korpus tipidagi detallarini ishchi chizmalarini AutoCAD dasturi

yordamida loyihalash.

3. Ish joyining jihozlanishi va uskunalari:

Kompyuterlar Pentum IV rusmdagi, «AutoCAD» dasturi yuklangan

Proektor BENQ MP 514

Skaner BENQ SCANNER 5000

Printer Canon LBP 2900

4. Korpus tipidagi detallar haqida umumiy ma'lumot:

Korpus detallar mexanizmining barcha qismi va elemantlarini to‘g‘ri

joylashtirish, ularni ishlash muhitini yaratishda muhim ahamiyatga egadir.

Korpus detallar murakkab tuzlishga ega bo‘lishi bilan ham boshqa detallardan

farq qiladi. Ularda moslama, dastgohga o‘rnatish uchun ishonchli yuza mavjud emas.

Shu sababdan ko‘pchilik hollarda detalni qo‘zg‘atish, bir dastgohdan ikkinchi

dastgohga o‘tkazish moslama – sputnik bilan birga amalga oshiriladi. Odatda

texnologik tayanch sifatida ikkita o‘zaro paralel o‘qli teshiklar va perpendikulyar

tugal yuza olinadi. Shu tayanchlarni butun texnologik jarayon davomida doimiy

saqlab turish, ishlov berishda yuqori aniqlikka erishish va bir xil tuzilishga ega

bo‘lgan moslamalardan foydalanish imkonyatini yaratadi. Korpus detallarining

uzunligi yetarli bo‘lmaganda yoki u yuzalarda tayanch teshiklar bo‘lmaganida

qo‘shimcha tayanch teshikli yuza hosil qilinadi va detalga shu tayanch elementlarga

nisbatan ishlov beriladi.

Korpus detallariga ishlov berishda ko‘pincha avtomatik tizimalardan keng

foydalaniladi. Korpus detallarni tayyorlashda frezerlash, parmalash, rezvertkalash,

rostochka, protyajka, rez’ba qirqish va boshqa turdagi ishlov berishlar amalga

oshiriladi. Shu bilan birga avtomotik liniyada alohida vtukalarni presslash, boltlarni

tortish kabi sodda yig‘ish, yuvish, nazorat qilish, saralash operatsiyalari ham amalga

oshiriladi.

Korpus detallar kulrang, yasama cho‘yan va alyuminiy qotishmalaridan quyib

tayyorlanadi, bu usulda zagotovka ixcham, kam massaligi bilan ajratilib turadi.

Bundan tashqari bu turdagi korpus detallarning alohida qismlarini ularning funksional

vazifalariga qarab ligerlangan, kam ligerlangan yoki uglerodli po‘latlardan tayyorlash

va shuning hisobiga detal materiali tannarxini kamaytirish mumkin bo‘ladi.

Shuningdek prokat, shtamplangan va quyma elementlardan ham foydalanish mumkin

bo‘ladi.

---

21