Машина деталлари маъруза курси лотин 2017 й 20 янв

 
3. Chervyak va uning g’ildiragini tayyorlash uchun materiallar 
 
Uzatmadagi  sirpanish  tezligining  qiymati  nisbatan  katta  bo’lganligi    uchun    chervyak  va 
uning g’ildiragi uchun ishlatiladigan material antifriksion juft hosil qilishi kerak. Bu talabni  yetarli 
qondirish uchun chervyak  po’latdan,   uning g’ildiragi esa bronza yoki cho’yandan tayyorlanadi.  
Sirpanish  tezligi  5  m/s  dan  ortiq  bo’lgan  muhim  uzatmalarda  chervyak    g’ildiragi  uchun 
antifriksion  xossalari  yuqori  bo’lgan  BrOF10-1  va  BrONF  markali  bronzalardan  foydalanish 
tavsiya  etiladi.  Bu    materiallarning    sifati    yaxshi  bo’lgani  bilan  ancha  qimmat  turadi.    Shuning 
uchun sirpanish tezligi 5 m/s dan kichik bo’lgan uzatmalarda  chervyak  g’ildiragi  qalaysiz, BrAJ9-
4  markali  bronzadan  tayyorlangan  ma’qul.  Bu  bronzalar  nisbatan    arzon  bo’lib,  yetarli  darajada 
mustahkamdir.  
Sirpanish  tezligi  2  m/s  dan  kichik  bo’lgan  hollarda  chervyak  g’ildiragi  odatdagi 
cho’yanlardan tayyorlanishi mumkin.  
Tekshirishlarning  ko’rsatishicha,    g’ildirak  uchun  tanlangan  materialning  sifati  quyish 
usuliga bog’liq. Shu sababli,  g’ildirak uchun  zagotovkalar  tayyorlashda  iloji boricha markazdan 
qochirma  quyish  usulidan  foydalanish  tavsiya    etiladi,    chunki  bu  usul  bilan  tayyorlangan  
zagotovkaning  yeyilishga  chidamliligi  boshqa usul bilan tayyorlangan zagotovkanikiga qaraganda 
yuqori bo’ladi.  
G’ildirakning  qaysi  materialdan  tayyorlanganligiga  qarab,  ular  uchun    ruxsat  etilgan 
kuchlanishlarning qiymatlari jadvallardan olinadi.  
Chervyak  uchun  15X,  15XA,  10X,  20XF,  50,  40X  va  40XN  markali    po’latlar    asosiy 
material  hisoblanadi.  Bu  po’latlardan  tayyorlangan  chervyaklarning  mustahkamligini  oshirish 
uchun ular termik ishlanadi va, lozim bo’lsa,   jilvirlab, so’ngra jilolanadi.  
 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

44