Машина деталлари маъруза курси лотин 2017 й 20 янв


Detallarni tayyorlash uchun ishlatiladigan materiallar



Download 2,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/94
Sana10.09.2021
Hajmi2,19 Mb.
#170170
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   94
Bog'liq
mashina detallari

3.Detallarni tayyorlash uchun ishlatiladigan materiallar 
 
Mashina  detallarini  tayyorlash  uchun  ishlatiladigan  materiallar  ish  jarayoni  davomida 
ta’mirlanmasdan  ishonchli  ishlashi  hamda tannarxi  arzon,  texnologik  jihatdan  esa  tayyorlash  oson 
bo’lishi kerak. 
Mashinalar tannarxining asosiy qismini unga sarf qilingan materiallar tashkil qiladi. Masalan, 
bu  miqdor  avtomobil  sanoatida  55…70%  ni,  ko’tarish-tashish  mashinalarida  70…75%  ni  tashkil 
qiladi. 
Mashinasozlikda  ishlatiladigan  materiallarning  xili  juda  ko’p  bo’lib,  ularni  uch  guruhga 
bo’lish mumkin: 
1) qora metallar; 2) rangli metallar; 3) metallmas materiallar. 
Bulardan eng ko’p ishlatiladigani qora metallar – po’lat va cho’yanlardir. 
Qora  metallarning  ko’p  ishlatilishiga  sabab  shuki,  ular  mustahkam  bo’lishi  bilan  birga, 
nisbatan  arzon  turadi.  Qora  metallarning  salbiy  tomoni  zichligi  katta  bo’lib,  korroziyaga  uncha 
chidamli emasligidir. 
Mis,  alyuminiy,  magniy,  titan,  qalay,  qo’rg’oshin,  nikel  rangli  muhim  metallardan 
hisoblanadi.  Mashina  detallari  asosan  ularning  qotishmalaridan  tayyorlanadi.  Masalan,  misning 
qalay, alyuminiy, nikel kabi elementlar bilan hosil qilgan qotishmasi bronza deb ataladi. 
Alyuminiy  eng  yengil  konstruksion  materiallardan  biri  bo’lib,  sho’r  suvlarda,  atmosferada 
korroziyabardoshligi bilan ajralib turadi. 
So’nggi  yillarda  mashinasozlikda  plastmassalardan  keng  ko’lamda  foydalanila  boshlandi. 
Plastmassalar  metallmas  materiallar  bo’lib, tabiiy  va sintetik polimerlar asosida olinadi  va  ulardan 
plastik deformasiyalash usullari yordamida detallar tayyorlanadi. 
Mashinasozlikda  ishlatiladigan  asosiy  materiallarning  ximiyaviy  tarkibi  va  xossalari 
metallshunoslik  va  boshqa  maxsus  kurslarda  o’rganilganligi  sababli  bu  yerda  ularni  tanlash 
masalalari  xaqidagi, shuningdek,  so’nggi  yillarda  keng qo’lamda  ishlatila  boshlagan plastmassalar 
xaqidagi maolumotlarlargina bayon etiladi.  
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com


10
 
 
 
 Mashinalar  loyihalashda  ularning  detallari  uchun  material  tanlash  injener-konstruktorning 
eng mas’uliyatli vazifalaridan biridir.  
 Mashina  detallari  uchun  materiall  tanlashda  uning  faqat  xossalarigagina  axamiyat  bermay, 
balki buni har tomonlama o’rganish lozim.  
Mashina  detallari  uchun  material  tanlashdagi  asosiy  talab  shuki,  tanlab    olingan  material, 
avvalo, detalning ishga layoqatli bo’lishini ta’minlashi hamda nisbatan arzon turishi kerak. 

Download 2,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish