Mashg’ulot mavzusi: akm va armlar faoliyatida yuritilayotgannormativ huquqiy hujjatlarni o’rganish. Mashg’ulot mavzusi

Amaliyot yo’riqnomasi №1

Mavzu: ARM va AKM larning EK va undan foydalanuvchilarining axborot olishini kuzatish.

Elektron katalog - elektron kutubxonaning asosiy elementi hisoblanadi. Elektron katalogi bo'lmagan elektron kutubxonani "elektron kollektsiya" ham deb atash mumkin. Elektron kutubxona fondi elektron shakldagi resurslardan iborat bo'lgani sababli elektron resurslar tavsifini tuzishga mo'ljallangan "Dublin yadrosi" metama'lumotlaridan foydalanish maqsadga muvofiq.

Bizga malumki arf anaviy kutubxona katalogi kutubxona fondidan alohida joyda saqlanadi va katalog kitoblar fondini kitobxonga ochib berishga xizmat qiladi. Kitobxon katalogdan loydalanishi uchun kutubxonaga borishi kerak. Elektron kutubxonaning elektron katalogining har bir elektron kartochkasi elektron kutubxonadagi har bir hujjatga bog'langan bo'ladi va unga masofadan kirishmumkin. Demak, elektron kutubxonaning elektron katalogi elektron kutubxona fondidagi elektron resurslar tavsifini yaratish imkoniyatiga ega bo'lishi zarur. Rivojlangan mamlakatlar kutubxonachilik Ishida elektron resurslar tavsifini yaratishda "Dublin yadrosi" metama'Iumotlaridan ioydalaniladi (1-rasm). Internet resurslarini ham mazkur metama'lumotlardan foydalanib yaratish ularni tarmoqda qidirish imkoniyatini kengaytiradi va Intemetning eheksiz axborotlar ummonidan keraklisini topishda muhim omillardan bin hisoblanadi. Shu tufayli ham rivojlangan mamlakatlaming ko'pchiligida "Dublin yadrosi" metama'Iumotlari elektron resurslar tavsifini yaratishda qo'llaniladi. «Parij tamoyili» nomi bilan mashhur bolgan tamoyillar haqidagi qoidalar 1961 yil kataloglashtirish tamoyillari bo'yicha o'tkazilgan Xalqaro konferensiyada ma'qullangan edi, Uning maqsadi kataloglashtirishda xalqaro standartlashtirishning asosi bo'Iib xizmat qilish - shubhasiz amalga oshdi; kataloglashtirish bo'yicha shu vaqtgacha butun dunyoda ishlab chiqilgan ko'pgina qoidalar aynan, yoki hech bolmaganda, ko'p jihatdan Parij tamoyillariga mos kelardi,Qirq yildan oshiqroq vaqt ichida kataloglashtirishning umumiy xalqaro tamoyillari yanada zarurroq bo'lib qoidi, chunki hainma katalogchilar, kitobxonlar ham butun dunyoda ORAS elektron kataioglarni keng qo'llay boshladilar. Elektron kutubxonaning elektron katalogi uning eng murakkab va sermehnat talab qiladigan qismi hisoblanadi.

Elektron kutubxonada to'liq matnli malumotlar bazasi quyidagicha shakllantiriladi: ARM o'z kuchi bilan bosma yoki qolyozma hujjatlarni skanerlash (fotografiya, klaviatura) orqali yaratadi va elektron katalog orqali tizimga kiritadi; Internet/Intranet tarmoqlaridan crkin foydalanishga qo'yilgan resurslardan ko'chirib olish; Boshqa shaxslar yoki tashkilotlarning bazalaridan kelishuv orqali elektron resurslarni olish.

Keyingi boblarda bibliografik tavsifning xalqaro kataloglashtirish talablariga mos keiadigan elektron kutubxona yaratishga e'tibor qaratiladi.