Mashg’ulot mavzusi: akm va armlar faoliyatida yuritilayotgannormativ huquqiy hujjatlarni o’rganish. Mashg’ulot mavzusi

Amaliyot yo’riqnomasi №1

Mavzu: Mavzuga bag’ishlangan ko’rgazma tashkil qilish. Ko’p jildli nashrlarni tavsiflash.

Kutubxonalar ommaviy ishlarni tashkil yetishda mahalliy tashkilotlar, tarbiyaviy, madaniy-ma’rifiy muassasalar, maktab-lar, kasb-hunar kolleji va akademik liseylar, oliy o’quv yurtlari, ommaviy axborot vositalari bilan hamkorlikda ish olib borsa, ishning ta’siri yanada oshadi. Keyingi paytda kutubxonalar fao-liyatiga fandrayzing — chetdan mablag’ jalb qilish, press-reUz — OAVni jalb yetish va ularga axborot tayyorlab yetkazish, Pablik Rileyshinz — boshqa tashkilotlar bilan hamkorlikni o’rnatish usullari kirib keldi. Ilg’or kutubxonalar ommaviy ishlarni tay-yorlashda va o’tkazishda OAVdan unumli foydalannioqda.

Boshqa tashkilotlar bilan hamkorlikda ish olib borish, avvalo, ana shu mahalliy hokimiyat organlari, tashkilot va muassasalar orasida kutubxona imijini oshirsa, ikkinchidan, ularda kutub-xonalarga to’g’ri munosabatni shakllantiradi. Ular uchun yendi-likda kutubxonaning o’rni, ahamiyati oshib boradi. Ular bilan hamkorlikda o’tkazilgan ommaviy tadbirlarning ta’siri, samarasi ham boshqacha bo’ladi. Yendilikda kutubxonaning axborotlar markazi, ko’rgazmalar, shoirva yozuvchilar, turli jamoat va san’at arboblari, mualliflar bilan uchrashuvlar, jonli muloqotlar o’t-kazish uchun adabiy mehmonxona yekanligini, asosiy tarbiyaviy va ta’lim beruvchi maskan yekanligini unutmaslik zarur.

Har qanday tadbir axborot berish va ta’lim-tarbiya xarak-teriga yegadir. Tadbir davomida tanlangan yo’nalishda kitobxon-larga yoki aholisiga kitoblar va Internet yordamida axborot ber-sak, ikkinchidan, ana shu tanlangan axborot asosida kitobxonga bilim olishda yordam beramiz. Kitobxonda ijodiy ko’nikma shakllanadi. Jamiyat hayotida faol ishtirok yetishga intilish, tan­langan mavzuga qiziqish tarbiyalanadi.

Kitobxon bilan suhbat davomida kutubxonachi unga tartib bilan, ravon va aniq fikr bildirishga o’rgatishi kerak. Lekin kitob-xonga oldindan matn tuzib berish kerak yemas. Bu konferensiya­ning quruq, jonsiz, ta’sirsiz bo’lishiga olib keladi. Kutubxonachi kitobxonning qaysi masala haqida fikr bildirmoqchi yekanligini aniqlab olishi zarur. Ana shu yo’nalishda kitobxon noto’g’ri fikr yurisa, uning noto’g’ri yekanligini tushuntirib, to’g’ri yo’lga solishi zarur. Lekin kitobxon fikriga, mulohazasiga hurmat bilan qa-rashni yesdan chiqarmasligi ham kerak.

Konferensiya boshqaruvchining kirish so’zi bilan ochiladi. Unda muhokamaga qo’yilgan asar haqida, muhokamaning maq-sadi, yo’nalishi hal yetilishi kerak bo’lgan masalalar haqida, muallif ijodi haqida gapiriladi. Keyin so’zga chiquvchilarga navbat be­riladi. Reja bo’yicha 7—8 kitobxon so’zga chiqadi.

Konferensiyaning borishi rasmiylashtirib boriladi — bu ba-yonnomada konferensiyaning qachon, qayerda, qaysi asar yoki muammo yuzasidan o’tkazilganligi, qancha kitobxon qatnash-ganini, ularning fikr-mulohazalarini aks yettirib berishi lozim. Ba’zi hollarda konferensiyaning borishi magnit tasmasiga yoki videotasmaga yozib olinadi. Bayormoma, birinchidan, hujjat sifa-tida, ikkinchidan, hisobotlar davrida dalolatli hujyat sifatida mual-lif qatnashmagan taqdirda unga kitobxonlar fikrini yetkazuvchi manba sifatida muhim ahamiyatga yega.

Konferensryaning ta’siri, samarasi kitobxonlar faolligining oshishida, kitob berilishining o’sishida ko’rinadi.

Bir kitobga bag’ishlangan konferensiyalar yeng yaxshi badiiy asarlarni, ilmiy va ilmiy-ommabop, ishlab chiqarishga oid ada-biyotlarni targ’ib qilish maqsadida deyarli barcha tipdagi kutub-xonalar faoliyatida keng qo’llaniladi. Hayotiy muammolarni real aks yettirgan, insonparvarlik, mehnasevarlik, sevgi va muhabbatni tarannum qiluvchi, vatanparvarlik va milliy ye’tiqodga asoslangan asarlar tanlab olinadi. Keyingi paytda yuksak ma’naviy qadri-yatlarimiz aks yetgan asarlar, boy ma’naviy merosimiz namunalari asosida konferensiyalar keng o’tkazilmoqda. Asarni tanlashda kitobxonlarni adabiyotning qaysi janri ko’proq qiziqtirishini, qaysi mavzudagi adabiyotlar ko’proq o’qilishini hisobga olish za-rur. Konferensiyada muhokama qilinishi zarur bo’lgan masalalar aniqlab olinadi. Oldindan muhokamaga qo’yilayotgan masala­lar haqida reklama ishlari, belgilangan savollar haqida axborot ishlari olib boriladi. Bu konferensiyaning ravon va bir tartibda o’tishiga yordam beradi, kitobxonlarning faol qatnashishini ta’min-laydi, kitobxonlarga ta’sirini oshiradi.