Masafalari raajmuidan bahs etadi

Yor - jar so’zining dialektal shakli: Yorqishloq, Yorquduq, Yor-boshi, Yorto’ba. Jar so’zining yar shaklida talaffuz qilinishini bundan 10 asr oldin Mahmud Koshg’ariy aytib o’tgan edi; q. Jar.
Jabg’u - g’arbiy Turk xoqonligida qabila-urug’ oqsoqoliga berilgan oliy unvon bo’lib, «hokim» degan ma'noni bildirgan. Bundan 9-10 asr oldin Toshkentdan 2 farsax (13-15 km) yuqorida Jabg’ukat -«Jabg’u shahri» bo’lgan V.V. Bartold Jabg’ukat sobiq Niyozbek qaVasi o’rnida bo’lganligini qayd etgan.
Jayilma - tog’ daryosi tekislikka chiqqach keng yoyilib oqib loyqa, bo’tana qoldiradigan joy, yoyilma; bi-ulay joylar loyqa ham deyiladi. Jayilma, Katta Jayilma, Kichik Jabifma kabi mikrotoponim-lar tog’li hududlarda ko’p uchraydi; q. Yoyilma.
Jaloyir (Jalair) - o’zbek, qozoq, qirg’iz va qoraqalpoqlar tarkibiga kirgan turk-mo’g’ul qabilasi. o’zbek jaloyirlar Toshkent, Buxoro vo-halarida, Nurota tog’lari etaklarida, Jizzax, Kattaqo’rg’on, Navoiy, Qorako’I tumanlarida, Xorazmda yashagan va ikkita katta - qaychUi va bolg’ali hamda boshqa mayda urug’larga (qarg’ali, boshqird, qoraab-dal, qorako’li, qorachopon, chuvuldoq, jastaban) bo’Hngan. Zomin, Kattaqo’rg’on, Narpay, Xatirchi, Jarqo’rg’on, Sho’rchi, Zangiota, Qibray, Quva tumanlarida Jaloyir, Rishton tumanida Jaloyirchek qishloqlari bor.
Jangal - sernam joylarda uchraydigan daraxt - buta aralash to’qay, o’rmon, changalzor. Tojikistonda daryo bo’ylaridagi daraxtzor. Ozarbay-jon, turkman tillarida jengel; Afg’oniston, Hindistonda jangal, Eronda jengel (o’rmon) deyiladi. «Boburnoma»da ham jangal so’zi «o'rmon» ma'nosida keladi. Masalan, o’rmonda yashaydigan to’tiqushni Bobur «jangaliy to'ti» deb atagan. «Boburnoma»da o’rmon so’zini uchrat-
madik; to’qay so’zi esa «daryo muyulishi, tirsagi» ma'nosida keladi. Jangal, changal, jengel atamasi o’zbekistonda, Tojikistonda, Eronda, Hindistonda joy nomlari tarkibida uchraydi. Ruscha fungli so’zi ham shu so’zdan olingan (q. To’qay).
Jar - suvning yerni o’yishidan hosil bo’lgan, ikki tomoni tik chuqurlik. Dengiz, daryo, ko’lning tik qirg’og’ini ruslar yar deyisha-di. Xorazmda, Farg’onaning ba'zi hududlarida jar o’rniga yor deyi-ladi: Yordon, Kuyganyor, Yorboshi. Asli ham yor bo’lishi kerak. Bu atama yormoq, ya'ni «boMmoq», «ajratmoq» fe'lidan kelib chiqqan.