Masafalari raajmuidan bahs etadi

Chag’at — o’rta Osiyoda past tog’larning o’simlik kam o’sadigan va oftobda qaqrab yotgan tik yonbag’irlari. Chag’at ko’pincha yupqa mayda tosh-gilli slanets parchalari bilan qoplangan bo’ladi. Zomin tumanida Qizilchag’at, Qoraqulchag’at degan toponimlar uchraydi. Shimoliy Kavkazdagi Cheget toponimi ham shu ma'noda («oftobro'y tik yonbag’ir»).
Chag’atay - o’zbeklarning qatag’on, kenagas, qarluq qabilalari tarkibida qayd qilingan urug’. Bu urug’ turkmanlar tarkibida ham uchraydi. Surxondaryo, Qashqadaryo, Buxoro, Samarqand viloyat-larida Chag’atay qishloqlari bor. Mazkur etnonim Chingizxonning ikkinchi o’g’li Chig’atoyning ismi bilan bog’Hq: Chig’atoy ulusi, undan so’ngesa shu hududdagi Temuriylar davlatining turkiy aholisi chig’atoylar deyilgan. o’zbekistonning Qashqadaryo, Surxondaryo viloyatlarida va Tojikistonning janubiy qismida yashagan o’zbeklar va tojiklar ham o’zlarini chag’atoylar deyishgan.
Chig’atoy ismi va undan hosil bo']gan tushunchalar butun dunyoda chag’atay shaklida yoziladi va talaffiiz qilinadi. Chag⁽atoy qishloqlarini Chig’atoy shaklida o’zgartirish nomaqbul.
Chek — ulush, hissa, toponimiyada xususiy yer uchastkasi, xon-ning va oila a^zolarining, amaldorlar, ruhoniylar, mashhur shaxslar-ning, umuman, har qanday kishilarning xususiy yerlari. 1909-yilgi ro’yxatga ko’ra, Qo’qon, Marg’ilon, Andijon, o’sh uyezdlarida 50 dan ortiq joy nomi tarkibida chek so’zi uchraydi. Bu atama hozir ham ko’pgina toponimlar tarkibida takrorlanadi: Cheksaroy (Bag’dod tu-mani) - «saroy qabilasi vakillarining chek yerlari», Chekchuvuldoq
(o’zbekiston tumani) - «chuvuldoq urugM vakillarining chek yerlari» va h.k. Arabcha sak va forscha chak — «hujjat», «shartnoma» so’zidan olingan.
Chelak - etnonim. Do’rman qabilasining bir shoxobchasi ko’kchelak deb atalgan. Payariq tumanida Oqchelak degan qishloq bor. Janubiy Qirg’izstondagi Sarichelak ko’lini eslang. Qator qonuniga ko’ra chelak degan urug’ bo’Hshi shart.