Ma’ruzalar matni

1. O‟nliklar sanog‟i, 10, 20, 30, 40, 50 ... sonlarni hosil bo‟lishi va atalishi.

2. Sonlarning o‟nliklardan va birliklardan hosil bo‟lishi. Ikki xonali sonlarning o‟nli tarkibi, 100 ichida sonlarning natural ketma ketligi.

3. Ikki xonali sonlarni yozma nomerlash, yozish va o‟qish, birinchi va ikkinchi

xona birliklari.

4. Sonlarni nomerlashni bilishga asoslanilgan qo‟shish va ayirish usullari.

5. Ikki xonali sonni xona sonlarining yig‟indisi bilan almashtirish.Demak, yuz ichidagi sonlarni nomerlash metodikasi 20 ichidagi sonlarni nomerlashni o‟rgatish metodikasi bilan o‟xshash ekan. Bunda xona va xona sonlarini tarkib toptirish yangilikdir. Birinchi xona birliklari, ikkinchi xona birliklari sonlarning o‟nli tarkibini tahlil qilish amaliy ravishda kiritiladi. Masalan: 56 sonida 5 o‟nlik va 6 birlik bor. Buni boshqacha aytish mumkin: 56 soni I xonaning 6 birligidan

va II xonaning 5 birligidan tashkil topgan. Xona soni tushunchasini egallash uchun 1,

2, 3 ... 9, 10, 20, 30 .. 90 kabi sonlar yozilgan kartochkalardan foydalaniladi. Bu

kartochkalar yordamida istalgan ikki xonali sonni belgilab oladilar. Masalan, 6 soni

va 20 soni yozilgan kartochkalardan 26 sonini hosil qilinadi. Teskari topshiriq ham berish mumkin: 18 va 81, 43 va 34 qaysi xona sonlarida tashkil topgan? 10, 8, 18. Kartochkalar bilan bajariladigan bu amaliy ishlar har qanday sonni xona sonlarining qo‟shiluvchilarning yig‟indisi shaklida tasvirlashda yordam beradi. 97=90+7, 80+5=85. O‟quvchilarning nomerlashga doir bilimlari keyinchalik 100 ichida qo‟shish va ayirishni o‟rganish vaqtida mustahkamlanadi.

Yuz ichida sonlarni nomerlashni o‟rganish natijasida o‟quvchilar quyidagi bilimlar, malakalar va ko‟nikmalarni egallab olishlari kerak.