Maruzalar matni

rim tasvirlay olishni o
’
rganish
Pedagogik vazifalar: 
- Mavzuni qisqa vaqt ichida 
barcha 
talabalar 
tomonidan 
o‘zlashtirilishiga 
erishadi. 
Talabalar faolligini oshiradi;
- Bir mashg‘ulot jarayonida 
barcha talabalarni baholaydi; 
- Talabalar tomonidan amaliy 
ish natijalari kuzatib boriladi 
mustaqil o‘rganish, uni xotirada 
saqlash, tasvirlay olish , namoyish 
etish va savollarga javob berishga 
o‘rgatadi.
O‘quv faoliyatining natijalari
: 
Talaba: 
Odam 
gavdasini 
rangtasvirda 
ishlash oldidan uning suyakm tuzilishi , 
qomat mutanosibligi haqida bilimlarga 
ega bo’ladi odam gavdasi skletini 
tasvirlashni o’rganadi
O‘qitish uslubi va texnikasi
Vizual, Klaster, Venn diagrammasi,Toifalash 
jadvali, konseptual jadval organayzeri, 
1-
MAVZU 
Odam skletining umumiy ko’rinishi.
 

---

O‘qitish vositalari
O‘q
uv uslubiy kompleks, 
o‘quv qo‘llanma,
videoproektor, tarqatma materiallar, 
ko‘rgazmali 
plakatlar. 
O‘qitish shakli
Jamoa, guruh va juftlikda ishlash. 
O‘qitish shart
-sharoitlari 
Molbert bilan jihozlangan xona
jihozlangan auditoriya. 
Odam anatomiyasi haqida so’zlar ekanmiz,
birinchi navbatda tasavvurimizda skelet 
surati gavdalanadi. E’tibor bering! Sizning tasavvuringizdagi skelet tasvirining 
tiniqligi qanchalik darajada? Unchalik tiniq emas to’g’rimi? Ya’ni siz har bir 
suyakning kichik aksessuarlarigacha aniq-tiniq tasavvur
ga ega emassiz… Keling, 
hozir xayolingizdagi shu tasvirlarni sezilarli darajada oydinlashtirishga urinib 
ko’ramiz va tasavvuringizni 2D formatidan 3D ga o’zgartirishga harakat qilamiz. 
Buning uchun esa sizdan faqatgina diqqat-
e’tibor talab etiladi!
Tanamizda tayanch-harakatlanishda ishtirok etuvchi 206ta suyak mavjud. Bu 
suyaklar o’zaro harakatli va harakatsiz birikib skelet sistemasini tashkil etadi 
(bulardan faqatgina tilosti suyagi boshqalari bilanbirlashmagan). Yangi tug’ilgan 
chaqaloqlarda esa suyaklar 
soni 270 dan orti qbo’ladi va tuzilishida ham bir qancha 
farqlar bor. Odam ulg’aygan sari ayrimsuyaklar o’zaro qo’shiladi va natijada 206 
tani tashkil etadi. Bilamizki, suyaklar shaklig ko‘ra bir necha tiplarga bo’linadi. 

---

Quyidagirasmdasuyaklarningtiplari keltirilgan: 

---

Endi suyaklarning tuzilishiga ham e’tibor qaratamiz. Bu uzun naysimon suyakning 
tuzilishi bo’lib, bir necha qismlarni farqlaymiz: tanaga yaqin
proksimal
va tanadan 
uzoqdagi 
distal
qismlar, buyerda proksimal-
distal epifiz va o’suvchi qism
metafizni 
ko’ramiz, o’rta qismiesa diafiz hisoblanadi. Metafiz qismi suyakning bo’yiga 
o’sishini ta’minlaydi. Epifiz qismlarida gialin tog’ayi bilan qoplangan bo’g’im 
yuzalari mavjud. Barcha suyaklar yuzasi suyak usti pardasi 
periosteum
bilan 
qoplangan, naysimon suyaklarda ichki suyak pardasi 
endoosteum
ham bo’ladi.

---

Ko‘rib 
turganingizdek, suyaklarda oziqlantiruvchi teshik mavjud bo’lib, u yerdan 
oziqlantiruvchi arteriya va vena qon tomirlari o’tadi. Suyaklardagi qon 
sirkulyatsiyasi shu tomirlarga bog’liq.

---