Ma’ruzalar matni toshkent– 2018 so‘z boshi

quyidagicha tasniflash mumkin:

1. Inson va jamiyatga ta’sir qilish xususiyatiga ko‘ra ijobiy natija beradigan mafkuralar. Bularga kiradi:	2. Inson va jamiyatga ta’sir qilish xususiyatiga ko‘ra salbiy natija beradigan mafkuralar. Bularga kiradi:
1.1.Real (amaliy) mafkuralar.	2.1.Utopik (xayoliy) mafkuralar.
1.2.Tadrijiy (evolyutsion) mafkuralar.	2.2.Inkilobiy (revolyutsion) mafkuralar.
1.3.Liberal mafkuralar.		2.3.Mustabid (totalitar) mafkuralar.
1.4.Progressiv mafkuralar.	2.4.Regressiv mafkuralar.
1.5.Bunyodkor mafkuralar.		2.5.Vayronkor mafkuralar.

Har bir narsa va hodisa mazmun va shaklga ega bo‘lganidek, har qanday mafkuraning

ham mazmun va shakli mavjuddir. Mafkuraning shakli bu uning ichki va tashki tuzilishini o‘zida ifodalovchi strukturasi, ya’ni mavjudlik usulidir.

Shunga ko‘ra mafkuraning quyidagi shakllari mavjud:

• 
  anarxiya,
  
• 
  monarxiya,
  
• 
  totalitarizm, liberalizm,
  
• 
  demokratiya.