Маърузалар матни Тошкент 2015 Маъруза 1


) Нанонайчалар синтезининг динамикаси қуйидагича



Download 280,5 Kb.
bet14/17
Sana16.03.2022
Hajmi280,5 Kb.
#499386
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Bog'liq
nanokimyo

5) Нанонайчалар синтезининг динамикаси қуйидагича.
Олдин асосий усуллардан бири, графитни ёнаётган электр дўғаси (ёйи) да инерт газ оқимида буғлаш орқали олинган. Бу усул хозирги пайтда қўлланилади. Бу усул ёрдамида СеО2 ва наноўлчамли никель иштирокида бир қатламли диаметри 0,79 нм.га тенг бўлган углерод нанонайчалари олинган.
Кейинги электр дўғани ўрнига графитни буғлаш учун қизитилган печкада сканирланган лазер нури ишлатилган. Хозирги пайтда метан, ацетилен ва углерод оксидини каталитик пиролиз этиш усули кўп ишлатилмоқда. Масалан, диаметри 20-60нм.га тенг найчалар метанни Ni-Сr симида ёниши орқали олинган.
Нанонайчаларнинг олиниши – бошқарилиши қийин бўлган жараён хисобланади, чунки бунда углероднинг бошқа кўринишлари хосил бўлиши мумкин, кейинчалик найчаларни улардан тозалаш керак бўлади.
Хозирги пайтда «нанотрубкаларнинг кимёси» термини кўп ишлатилмоқда, чунки унга катта ахамият берилмоқда. Найчаларни бирлаштирганда найчалараро хажмларга бошқа заррачалар киргизиб, уларни матрица сифатида ишлатиш мумкин, шу жумладан адсорбентлар, сенсорлар ва катализаторлар сифатида.
Найчалар тузилишига боғланган тарзда уларнинг хоссалари, химияси, фуллерен ва графит хоссаларидан фарқ қилади. Уларнинг ички бўшликларининг хажми нисбатан катта. Фуллерен молекуляр кристаллар хосил қилади, графит эса қаватлардан иборат полимер кристалли хисобланади. Нанонайчалар улар орасидаги ўрта холатни эгаллайди. Бир қаватли найчалар молекулаларга, кўп қаватлилари углерод толаларига яқин. Алохида найчага бир ўлчамли, бирлашган бир неча найчаларга – икки ўлчамли кристалл деб қабул қилса бўлади.
6) Нанонайчаларнинг ички бўшлигини тўлдириш: синтез жараёнида ва синтез қилингандан сўнг амалга оширилади. Биринчи вариантда бўшликларни ёпилишини олдини оладиган моддалар қўшиш керак, масалан, бор.
Найчаларнинг ички бўшлигини С60 ва С70 фуллеренлар билан тўлдириш имкони ҳам топилган. Олинган материаллар композитлар сифатида қизиқтирилиши мумкин.
Лазер – термик синтези махсулотларида 1100ºC да вакуумда қиздирилгандан сўнг «наноқўзоқли» (стручковая) структура типи борлиги аниқланган. Бу тизимларда найчани диаметри 1,4 нм атрофида бўлиб, С60 молекуласи диаметридан (0,7нм) 2 марта катта бўлади ва фуллерен молекулалари кўчиб туриб буғ хосил қилиши мумкин.
Найчаларнинг чети одатда 5-чи ёки 6-чи углерод цикли билан ёпилган бўлади. Бундай найчалар ички бўшлигини тўлдириш учун, четларни селектив оксидлаш йўли билан (танлаш йўли билан амалга ошириладиган чоралар системаси) очиш керак бўлади ва бу иш газ холатидаги реагентлар, яъни кислород, хаво, углерод диоксиди ёки сувли эритмалар ёрдамида амалга оширилади. Бунда кислоталар хам, масалан, азот кислотаси ишлатилса бўлади.
Нанонайчаларнинг ички бўшлигини суюқ мухитларда, масалан, металларнинг эриган оксидлари мухитида.
Бўшлиқларга киргизилган моддалар кимёвий жараёнларда иштирок этиши мумкин. Тўлдирувчи оксидларни термик парчалаб сўнг қайтариш йўли билан металл сақловчи найчалар олиш мумкин ва улар диэлектриклар сифатида ишлатилиши мумкин.

Download 280,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish