Ma’ruzalar manti Mualliflar: dots. Qobilov S. S. k o’q. Samatov J. A. Samarqand – 2011

Generatsiya 

Kontekst tahlil 

Programmaning 

tahlil daraxti 

Abstrkt programma 

Natijaviy 

programmma satri 

---

 

22 

maxsus algoritmlar bilan aylanib o’tiladi va natijaviy programma satri hosil 

bo’ladi. 

Generatsiya  bosqichida natijaviy programma satrlar to’plami ko’rinishida 

hosil qilinadi. 

Masalan  x:=b+(c-d)*(e+f) operatori berilgan bo’lsin. Bu operatorni generatsiya 

qilingandan keyin quyidagi matn hosil bo’ladi. 

 

t1:=c-d ;   t2:=e+f  ;   t3:=t1*t2 ;  t4:=b+t3 ;  x:=t4; 

yoki shartli operator 

 

agar   x>y  u holda a:=1 aks holda b:=2;  generatsiyadan keyin quyudagi 

ko’rinishni oladi  

 

p:=x>y; 

agar p  uholda o’ting  M1; 

o’ting  M2; 

M1:a:=1; 

o’ting  M3; 

M2:b:=2 ; 

M3:….. 

           Generatsiya etapining yana asosiy vazifalaridan biri  – bu xotirani 

taqsimlashdir. Bu yerda statik yoki dinamik taqsimlash usullari ishlatiladi.  

Birinchi usul xotirani translyatsiya jarayonida taqsimlashni talab qiladi. Agar 

programma obektlarning paydo bo’lishi va aktivlanishi ma’lum bo’lmasa dinamik 

taqsimlash usulidan foydalanadilar. 

Faraz qilaylik ,quyudagi oddiy paskal programma berilgan bo’lsa ,uning 

leksik analizi  belgi bilan chizilgan leksimalarni hosil qiladi. 

---

 

23 

Program  P; 

Const m=1.5; 

Var a,b:real; 

Begin   read(a,b); 

a:=a+b+m ; write(a)  

end. 

Sintaksik tahlil jarayonida tushunchalar  strukturasi aniqlanadi va uning tashkil 

etuvchilari  ajratiladi . Sintaksik  daraxt ko’rinishi paydo bo’ladi . 

 

Programma konstruksiyasining sintaksik daraxti quyudagichadir. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

         Semantik tahlil jarayonida biz programmada ishlatilgan  nom va  tasvirlashlar 

qoidalarga ishlatishi yoki mos kelmasligini aniqlaymiz .