Маърузалар 1-маъруза фармацевтик биоэтиканинг тарихи ва замонавий ҳолати

1993 йили ЮНЕСКОнинг биоэтика дастурига асос солинди. 2002 йилдан биоэтика ЮНЕСКО фаолиятининг устувор йўналишларидан бири ҳисобланади. Дастурни амалга ошириш орқали эришилган муҳим натижа 1997 йили ЮНЕСКО Бош конференциясининг 29-сессиясида Инсон гени ва ҳу­қуқлари тўғрисидаги умумжаҳон декларациясининг қабул қилиниши бўлди. ЮНЕСКО бош директори Федереко Майорнинг ташаббуси билан махсус бўлинма тузилди, унинг доирасида Биоэтика бўйича халқаро қўмита фаолият кўр­сатади. Биоэтика масалалари бўйича асосий ва энг янги ҳужжатлардан бири ЮНЕСКО Бош конференциясининг 2005 йил 19 октябрда бўлиб ўтган 33-сессиясида қабул қилинган Биоэтика ва инсон ҳуқуқлари тўғрисидаги умумжаҳон деклара­цияси ҳисобланади. Ҳар бир давлат ўз миллий қонун ҳужжатларини ишлаб чиқишда мазкур декларациянинг тамойил ва тартиб-таомилларини уларга имплементация қилиши мумкин. Биоэтика ва инсон ҳуқуқлари ҳамда Инсон гени ва ҳу­­қуқлари тўғрисидаги умумжа­ҳон декларацияларидан таш­қари ЮНЕСКОнинг биоэтика доирасида инсоннинг соғлиқ-саломатликка оид ҳуқуқларини ҳимоя қи­лишга қаратилган қуйидаги халқаро ҳужжатлари қа­бул қилинган: Инсон гени ва ҳуқуқлари тўғрисидаги умумжаҳон декларациясини амалга оширишга доир ЮНЕСКО резолюцияси (1999); Биоэтика бўйича ЮНЕСКО дастури: устувор мақсадлар ва истиқбол (2001); ЮНЕСКОнинг «Био­этика ва бола ҳуқуқлари. Монако декларацияси» номли резолю­цияси (2001); Инсоннинг генетик маълумотлари тўғрисидаги хал­қаро декларация (2003); Био­этика бўйича халқаро қўмитанинг Биоэтика бўйича универсал норматив ҳужжатини ишлаб чиқиш истиқболи тўғрисидаги маърузаси (2003).
Ўз уставига мувофиқ ра­вишда БМТ биоэтика бўйича яна бир нечта халқаро шартномалар:
-Инсонни клонлаштириш ҳақидаги декларация (2005);
-Генетик конфиденциаллик ва камситмасликка доир ЭКОСОС резолюцияси (2004);
-Маҳбуслар ва ушлаб турилган шахсларни калтаклаш ва бошқа қўпол, ноинсоний ёки қадр-қимматни камситувчи муомала ёки жазолардан ҳимоя қилишда соғлиқни сақлашнинг ролига тааллуқли тиббий этика тамойиллари (1982);