Ma’ruza.№2-№3 Mavzu: Jag‘li va konusli maydalagichlar. Mavzuni yoritish rejasi

Bo‘laklar 5 b – rasm ko‘rinishda
joylashgan holatda bo‘lsa, bunda 
α, burchagi ikkilangan ishqalanish 2 φ burchagidan katta bo‘lganda bu holat 
kuzatiladi. 
Ekssentrikli valning burchak tezligini aniqlash. 
Ekssentrikli valning burchak tezligini aniqlashda, natijaviy mahsulot o‘z og‘irlik 
kuchi ostida maydalagichning yuk tushirish qismi orqali tushib ketadi deb qabul 
qilamiz. 
Bunda material bo‘lagining h balandligiga ega bo‘lgan qismi tushadi. Maydalash 
kamerasining h balandligi eni qo‘zg‘aluvchi jag‘ning to‘la qaytishdagi tushish yo‘li 
masofasiga tengdir. 
s
gtg
n
2
2
1


; 
s
gtg
2




(2) va (3) 
YUqoridagi formulalarga ma’lum qiymatlarni qo‘ygandan so‘ng: 

---

s
n
s
s
65
.
0
4
2
3443
.
0
81
.
9
14
.
3





yoki 
Bu tengliklarda materialning maydalagich devoriga bo‘lgan ishqalanish kuchlari 
hisobiga olingan, shuning uchun olingan ω va n qiymatlarini 5-10 % ga 
kamaytirish taklif etiladi. 
Ish unumdorligini aniqlash. 
Ish unumdorligini yuqorida ko‘rsatilgan shartlar asosida aniqlaymiz. YA’ni 
ekssentrikli valning bir marotaba aylanishida amalga oshadi. Maydalagichdan 
tushayotgan materialning kesim yuzasi quyidagi tenglik orqali aniqlanadi.
α+s+α 2α+s 
F= ------------- h = ---------- h (6)
2 2 
Bu erda, α - jag‘larning yaqinlashgan holatidagi tushirish qismining kengligi, m 
s - harakatdagi jag‘ning qaytish masofasi, m 
h - tushayotgan material prizmasining balandligi, m 
S 
h = --------- qiymatini yuqoridagi tenglikga qo‘ysak: 
tg α
2α+s s 
F=----------- -------, bo‘ladi (7)
2 
tg α 
Tushayotgan material prizmasi hajmi quyidagi tenglik bilan aniqlanadi. 
2 α +s s 
V = --------- · ---- L (8) 
2 tg α 
Bu erda, L-yuk tushirish qismining uzunligi, m 
Ish unumdorlik quyidagi tenglik par bilan aniqlanadi. 
Q
v
= V. n. k (9)
Q
r
= V. n. k. r (10)
Bu erda, n - ekssentrikli valning aylanish soni, ayl/s 
k - materiallarning g‘ovaklik koeffitsient, k=0.25 -0.7 
r - materiallarning hajmiy og‘irligi, kg/m
3

---

YUk tushirish davrida maydalagichdan o‘lchamlari d min = α va d max = α+s 
bo‘lgan bo‘laklar tushadi, bunda tushayotgan bo‘laklarning o‘rta o‘lchami 
quyidagicha aniqlanadi. 
α+α+s 2α + s 
d sr = --------- = ------- (11) 
2 2
(11) va (8) tengliklarni (9) va (10) ga qo‘ysak 
Lsd
sr
nkr
Q
r
=---------------- (12)
tg α
Lsd
sr
nk
Q
v
=---------------- (13) 
tg α
0,65 
Agarda α =19
0
bo‘lsa, tg α =0,3443 va n =-------- ni hisobga olsak