Ma`ruza: Yengil atletika va sakrash turlari. Reja

Ma`ruza: Yengil atletika va sakrash turlari.

Reja: 

1. 
   Kirish.
   
2. 
   Yengil atletika sport turi tarihi.
   
3. 
   Yengil atletikada yurish va yugurish texnikasi.
   
4. 
   Yengil atletikada sakrash texnikasi.
   
5. 
   Yengil atletikada kupkurash va uloqtirish tehnikasi.
   
6. 
   X ulosa.
   
7. 
   Foydalanilgan adabiyotlar.
   

Kirish
Yengil atletika yurish yugurish sakrash uloqtirish va kupkurash mashqlaridan iborat yengil atletika mashqlarining kelib chiqish tarixi juda qadim zamonlardan boshlanadi odamlar yurish yugurish sakrash uloqtirish mashqlaridan zarur harakat sifatida qadim zamonlardan beri mexnatda va kundalik xayotda qo`llanib kelgan. Ibtidoiy jamoa tizimida yengil atletika mashqlari odamlarning mexnat faoliyati bilan chambarchas bog`liq edi. Yugurish sakrash va uloqtirish qadimiy Gresiyada anchagina rivoj topdi. Jismoniy mashqlarning boshqa turlari qatori ular qo`ldorlarning harbiy-jismoniy tayyorarligida katta o`rin egalladi va qabilalar hamda umumgrek diniy bayramlarning muhim qismini tashkil etadigan bo`ldi Bunday tantanalarning eng ahamiyatlisi Olimpiya o`yinlari hisoblanadi Feodal jamiyatida ayniqsa ilk o`rta asrlar davrida jismoniy mashqlar xalq ommasiga rasm bulgan edi Burjua jamiyatida yugurish sakrash va uloqtirish dastlab jismoniy tarbiya gimnastika sestemasiga kiritdilar. Burjuaziya kapitalistik korxonalar uchun jismoniy baquvat ishchilarga va bosqinchilik armiyasi uchun soldatlarga muxtoj edi.Burjuaziya an`anaviy xalq o`yin qoidalaridan olingan atletik mashqlarga e`tibor bera boshladi. Bular orasida takomillashish jarayonida sportcha yurish sakrash va uloqtirish tusini olib yengil atletika tarkibiga kiradigan sakrash va uloqtirish mashqlari ham bor edi Hozirgi zamon yengil atletikasi Angliyada boshqa mamlakatlarga nisbatan oldinroq paydo bo`lla boshladi. 1837 yili bu erda 2 km ga yaqin masofaga yugurishdan Regbi shaxri kolledji o`quvchilarining dastlabki musobaqalari buldi. Keyinchalik musobaqa programmasiga qisqa masofaga yugurish tusiqlar osha yugurish va og`ir narsalarni uloqtirishni qusha boshladilar 1851 yildan boshlab musobaqalar programmasiga yugurib kelib balandlikga va o`zunlikga sakrash kiritildi .
Yurish- insonning joydan-joyga kuchishidagi oddiy usul bulib turli yoshdagi kishilar uchun ajoyib jismoniy mashq hisoblanadi O`zoq va tekis yurganda badandagi barcha musqo`llar ishlaydi organizmdagi yurak qon tomirlar nafas olish va sestemalar faoliyati kuchayadi natijada modda almashinishi ortadi. Jismoniy mashq sifatida odatdagi yurishning avalo sog`lamlashtirishga ahamiyati bor. Oddiy yurishdan tashqari yurishning boshqacha xillari ham buladi Paxodda yurish safda yurish va sportcha yurish. Musobaqalarda yurishning texnika jihatidan eng kiyin lekin eng foydali hili sportcha yurish qo`llaniladi Uning tezligi oddiy yurishga nisbatan ikki marta ortiq yurish musobaqalari stadion yulkalarida va oddiy yo`llarda 3 km dan 50 km gacha masofada o`tkaziladi Yurish musobaqasida qatnashuvchilar qoidasi belgilangan yurish texnikasi hususiyatlariga rioya qilishlari kerak. Bularning eng asosiysi bir lahza bulsa ham ikkala oyoq bir vaqtda erdan o`zilib qolishiga yo`l quymaslikdan iborat. Oyoqlardan birontasi erga tegmay turgan fursat sodir bulgudek bulsa, sportchi yurishdan yugurishga utgan hisoblanadi. Bu qoidani bo`zgan sportchi mahsus sud`yalar musobaqadan chetlatadilar.