маъруза Рақамли схемотехниканинг асосий тушунчалари ва терминлари, қўллаш сохалари

БИПОЛЯР РАЎ

ТЎРТ КВАДРАТЛИ РАЎ.
Биполяр РАЎ камчилиги –чиқишдаги кучланиши ноль қийматга кириш коди ноль бўлмаслиги. Бу камчиликни агар бази иккилик сонларни мусбат қолганларни манфий деб хисобланса ечиш мумкин. Ишорали сонлар учун иккилик кодлардан бири “иккига қўшимча” кадирлар. Унда қарама-қарши ишорали сон бошланғич соннинг инверсияси ва натижанинг бирга оширувчи бир. Бунда катта бит сон ишорасини кўрсатади агар у бирга тенг бўлса ишора маньфий нольга тенг бўлса мусбат минимал 10 рязрадли манфий сон 10....00 (BIN)=-512(DEC) максимал мусбати 01…11 (BIN) =-1(DEC). Мнимал мусбат 00....001 (BIN)=1(DEC). катта битни инверслатиб Uo ишорасига қараб 4кв ичида ноль қиймат ўртасида бўлган узатиш характиристикасини оламиз бу каби РАЎ тўрт квадратли деб аталади.
17-маъруза
АРЎ микросхемалари.
АРЎ микросхемаларини ишлаш асослари ва куллаш сохалари
Усул юкнинг вазнини улчашга ўхшайди, регистрнинг катта разрядига бир ёзилади. (тарознинг бир паласига энг катта тош қўйлади.). Агар кириш кучга бу бирдан катта бўлса (юк тошдан оғир ) катта разрядаги бир сақланади. (тош тароздан қолади) агар тескари бўлса-0 билан алмаштирлади (тош олиб ташланади) сўнг бир охиргидан олдинги разридга ёзилади. (тарозга навбатдаги тош қўйилади) ва тенглаштириш жараёни такрорланади яқинлашишлар сони разряд ўзгартиришлар сонга тенг?

АРЎ разрядлар сони 10 га тенг бўлсин (пастдаги расм) РАЎ ўзгартиришлар жараёни R киришга “мусбат” импул келиши билан бошлайди. С- n=юқори даражаси билан RC1 нольга тенглашади, R сигналнинг нольга ўтиши ички инвертор ва бошқарув схемасини ишга туширади.

to моментида RC1 регистирнинг катта разрядга мантиқий “1”уланади (энг катта вазинли тош). RGI регистер чиқишида 10..00 (BIN)=2^(n-1)=512 код пайдо бўлди. РАЎ Uраў(n-1)=U0*2^(n-1)/2^n=U0/2 кучланиш генерацияланади. Аналог компаратор кучланишни солиштиради, агар Uраў(n-1) t1 вақт моментида 1 рақам охиридан битта олдинга (n-2) разрядга ёзилади ва RG1 регистер чиқишида икки коднинг йиғиндиси: (Qn-1)*2^(n-1) - битта олдинги тактда олинган катт абит разряди қиймати ва 2^(n-2) = 0100..00(BIN)=256(DEC) - “оғирлиги икки марта камайган рақамли қодга тенг бўлган Qn-1,1,0,0,...,0 код ҳосил бўлади. Чиқиш кучланиши Uраў(n-2)*Q(n-1)+U0*2^(n-2)/2^n=Q(n-1)+U0/4 яна кириш кучланиши билан солиштирилади. Агар Uраў(n-2) <=Uкир бўлса, охиридан битта олдинги разрядга бир раками ёзилади, агар Uраў(n-2)>Uкир бўлса (n-2) разпрядга ноль рақами ёзилади.
Кўрсатиб ўтилгна жараён n марта такрорланади. Цикл сўнгида бошқарув схемаси ~RDУ тайёргарлик имппульсини ишлаб чиқаради ва у олган кодни чиқиш регистр га ёзади. Хабар бериш учун шу импульснинг ўзи ташқарига чиқарилади. Ўзгариш вақти Tузг=tc/k*n. Бу ерда tc/k=t(i+1)- ички генратор такт импульсининг ti такрорланиш даври. АРЎнинг шартли белгиланиши вақт диаграммаси расмлар келтирилган.

Шу ишлаш принципи бўйича 572 ПВ1 ва 1113 ПВ 1 (А.В.) ўзгартиргичлар ишлаб чиқилади. Иккилик код D нинг кириш кучланишига боғлиқлиги: D=|Uкир*2^n|/U0, бу ерда D-АРЎ киришидаги иккилик коднинг ўнлик соноқ системадаги эквиваленти.