Ma’ruza matnlari

Chalqancha krol usuli. Krol usulida faqat ko'krakdagina emas, balki chalqancha ham suziladi. Bunda gavda gorizontal holatda bo'lishi lozim. Oyoqlar taxminan ko'krakda suzgandagidek, ya'ni muskullarni zo r berib ishlatmay yuqoridan pastga va pastdan yuqoriga tez-tez harakatlantiriladi. Ikki qo'l galma-gal erkin ravishda yuqori ko'tarilib suvni eshadi. Dastavval sekin eshiladi, so'ngra borgan sari harakat tezlashtirilib, tirsak biqingacha kela boshlaydi. Nafas olish ikki qo'lning harakatiga bog'liq, chunonchi, bir qo'l .yuqori ko'tarilganda nafas olinadi, ikkinchi qo'l ko'tarilganda esa, nafas chiqariladi.
Chalqancha krol usuli ham ancha qadimiy sportcha suzish usullaridandir. U Olimpiada o'yinlari dasturiga dastlab 1904 yili Sent-Luisda bo'lib o'tgan musobaqaga kiritiladi. Qo'llar harakati bu usulda odatda ikki xil bo'lishi mumkin. Buni sportchining o'zi tanlaydi, qo'lni to'g'ri tanlab eshish harakatiga qisqacha to'xtalmoqchiz. O'ng qo'l oldida tayanch vazifasini bajarayotganda chap qo'l sonning yonginasida suvdan chiqadi va yuqoriga ko'tarib oldinga tashlangan damda chap qo'l asosiy vazifani bajaradi. Bunda chap qo'l sonning yonginasida suvdan chiqadi, o'ng qo'l oldinda suv ichida tayanch vazifasini bajaradi. Shu bilan bir sikl tugaydi. Oyoqlar harakati xuddi ko'krakda krol usulida suzilganidek bajariladi, ya'ni ikkala oyoq navbatma-navbat qaychi singari harakat qildiriladi, biri pastga tushganda ikkinchisi yuqoriga kotariladi va shu bilan tananing gorizontal holatda olg'a sari harakatlanishiga yordam beradi. Ko'krakda krol usulida suzganda oyoqning yuqoriga ko'tarilishini tayyorlanish, pastga-suvga tushishini ishchi harakat deyiladi. Tayyorlanish harakatida oyoq suvga tushar ekan, chanoq son bo'g'imidan yoziladi va gorizontal holatga kelib pastga tomon harakatini davom ettiradi va sal o'tar-o'tmas 170 gradus atrofida chanoq-son bo'g'imida bukila borishi kerak.