Ma’ruza matnlari

NISBATAN Boshqalariga qiyosan; qiyosan olganda.  
 

---

Ma’ruza matnlari.  
 
39 
O‘zbek tilining izohli lug‘ati 
 
 
Har  qanday  sistema  (narsa)ni  uni  tashkil  etuvchi  elementlarning  o‘zaro 
nisbati,  munosabati  deb  qarash  mumkin.  Bu  nisbat,  munosabat  o‘zgarishi 
bilan  narsalar  ham  o‘zgaradi.  Jamiyatda  kishilarning  faoliyati  jarayonida 
yuzaga  kelgan  o‘zaro  munosabatlar  ijtimoiy  munosabatlar  sanaladi.  Ijtimoiy 
munosabatlar jamiyat sistemasining o‘ziga xosligini keltirib chiqaradi.  
Tillar  ulardagi  gaplarning  ega  va  kesimi  munosabatiga  qarab  turli 
sistemalar  ekanligini  namoyon  qiladi.  Masalan,  agglyutinativ  tillarda  ega 
ma’nolari  kesimdan  anglashilib  turadi  va  shuning  uchun  kesim  egaga  ko‘p 
ham ehtiyoj sezavermaydi. Flektiv tillarda kesim egasiz xabar ifodalishi qiyin. 
Demak,  gap  sistemasidagi  elementlar  (ega  va  kesim)  munosabatining  o‘ziga 
xosligiga qarab, tillar sistemalari farqlanadi. Shuning uchun ham agglyutinativ, 
flektiv  va  amorf  tillar  turli  sistemali  tillar    deyiladi.  Munosabatlar  tillarning 
tabiatini belgilashini shunda ko‘rish mumkin.