Ma'ruza matni doc

4.3 – савол. Трематодлар ва цестодларнинг тиббиётда ва 
ветеринарияда аҳамияти 
Юқорида келтирилган маълумотлардан кўриниб турибдики, ясси 
чувалчанглар типининг моногенеялар, трематодалар, цестодлар синфлари 
паразит турлардан ташкил топган. Трематодалар ва цестодлар тиббиёт ва 
ветеринарияда катта эътиборни ўзига жалб қилишади: улар халқ саломатлигига 
талай путур етказиш билан бирга чорвачиликка жуда катта иқтисодий зарар 
келтиради. Масалан, 1965-1984 йилларда F. gigantica билан кучли зарарланиш 
натижасида 
Сурхондарё, 
Самарқанд 
вилоятларида 
кўплаб 
қўй 
ва 
қорамолларнинг, 1980-1995 йилларда эса фасциолалар ва ориентобильгарциялар 
билан биргаликда зарарланган қорамолларни Қорақалпоғистон худудида нобуд 
бўлганлиги кузатилган. Цистицеркоз, эхинококкоз билан касалланган 
ҳайвонларнинг гўшт маҳсулотлари, жигарлари ва упкаси истеъмолга яроқсиз 
ҳолга келади. Ценуроздан ҳар бир қўй сурувларида бир неча ўнлаб қўзилар ҳар 
йили нобуд бўлади.Одамлар орасида тениаринхозни учраб туриши, 
эхинакоккозни авж олиши ўта ачинарли ҳолдир. Жойларда ушбу 
касалликларнинг қўзғатувчиларининг тараққиёт хусусиятларини тушуниб етган 
ва унинг асосида тўғри чора-тадбир қўллаган мутахассисларгина уларга қарши 
курашда ижобий натижага эришиши мумкин. 
 
НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ: 
 
1. Цестодаларнинг морфологик хусусиятларини таърифланг? 
2. Цестодаларнинг паразитлик хусусиятларини кўрсатинг? 
3. Занжирсимон ва тасмасимон цестодалар бир-биридан қандай 
морфологик белгилари билан ажралиб туради? 
4. Заржирсимонларнинг личинкалик шаклларини кўрсатинг? 
5. Цистицерк қайси цестоданинг личинкаси ва у қаерда учрайди, 
қандай тузилган? 
6. Эхинококк личинкаси қайси цестоданинг личинкаси ва у қайси 
органларда ривожланади ва цистицеркдан қандай фарқ қилади? 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

7. Ценур қайси цестоданинг личинкаси, у қайси органда учрайди ва 
эхинококкдан қандай фарқ қилади? 
8. Мониезиялар қайси хайвонларда учрайди ва қандай юқади? 
9. Қорамол гижжасининг асосий ва оралиқ хужайинларини кўрсатинг? 
10. Мультицепс қандай ривожланади? 
11. Эхинококкнинг асосий ва оралиқ хўжайинларини кўрсатинг. 
12. Қайси цестодалар одам учун жуда хавфли?