1921 – 1928 yillarda o’yin qoidalari mukammallashib, texnik usullar (to’pni o’yinga kiritish, uzatish, hujumkor zarba, to’siq) shakllandi. Birinchi navbatda bir necha o’yinchi harakatlarini tashkil etish va ularni taktik usullarini qo’llash bilan bog’liq, o’yin taktikasi usullari vujudga keladi. Voleybol rivojlanishning ushbu bosqichida oldin to’pni o’yinga kiritish imkonihisoblangan usul hujumkor usul sifatida qo’llanila boshlandi. Yuqoridan yo’naltirilgan to’pni o’yinga kiritish usuli paydo bo’ldi. Texnik usullar yanada hujumkor tusga kira boshlandi. 1929-1939 yillarda o’yin texnika va taktikasining rivojlanishi bordi. Raqib zarbalariga guruh bo’lib to’siq qo’yish usuli ko’proq qo’llanila boshlandi. Bu o’z navbatda hujumkor zarbalar shakli rivojiga o’z ta’sirini o’tkazdi. Aldamchi, kuchli, hujumkor, zarbalar qo’llanildi. To’siq qo’yuvchilarni qo’llash zarurati tug’iladi.
Voleybol endi ko’proq jamoaviy o’yinga aylana boshlandi. Bu o’yinchilarning maydonchada joylashishi, o’yinchilarning hujum va himoyadagi harakatlarida o’z aksini topdi.
1934 yilda Stokgolmda o’tkazilgan sport federatsiyalarining halqaro anjumanlarida voleybol bo’yicha kommisiya tuzish taklifi kiritildi.
Ushbu taklif 1936 yil Berlinda o’tkazilgan XI Olimpiada o’yinlarida qabul qilindi. Komissiyaning birinchi raisi etib, Polsha voleybol federatsiyasi raisi Revich Makovskiy saylandi.
Komissiya tarkibiga 15 ta Yevropa, 5 ta Amerika va 4 ta Osiyo mamlakatlari kiritildi. Amerikacha o’yin qoidalari qabul qilindi. Metrlik o’lchov birligiga o’tildi. To’pni belgacha bo’lgan tana qismi bilan urishga ruxsat berildi; to’siq qo’yuvchi o’yinchi to’pga boshqa tegmaguncha tegishi mumkin emas, to’r balandligi ayollar uchun 224 sm etib o’zgartirildi. To’pni o’yinga kiritish maydoni chegaralandi. Bundan tashqari komissiya voleybolni 1940 yilda o’tkaziladigan Olimpiada o’yinlari dasturiga kiritish bo’yicha muzokaralar olib bordi. Ikkinchi jahon urushidan keyin Franktsiya, Chexiya, Polsha tashabbusiga ko’ra yangi texnik komissiya tuzilib, uning qaroriga ko’ra 1947 yil aprelda Parijda voleybol bo’yicha birinchi kongress o’tkazildi. Ushbu kongressda 14 ta mamlakat vakillari qatnashdilar. Kongress halqaro voleybol federatsiyasining (FIVB) tuzish to’g’risida qaror qabul qildi. Halqaro federatsiyaning tuzilishi voleybolning o’yin turi sifatida halqaro miqyosida tan olinganidan dalolat edi.
Do'stlaringiz bilan baham: |