Ma’ruza kirish. Asosiy tushunchalar. Holat pametrlari

Aralashgan holdagi issiqlik almashinuvchi uskunalarida issiqlik tashuvchilarning bir-biri bilan aralashishi natijasida boriladi. Shuning uchun ham ularni kontaktli uskunalar deb ataydilar. Bunday uskunalarda asosiy faktor issiqlik almashinish yuzasi bo‘lib hisoblanadi.
Issiqlik tashuvchilar sifatida turli gazsimon, suyuq va qattiq moddalar qo‘llanilishi mumkin.
Suv bug’i issiq issiqlik tashuvchi sifatida tarqalgan bo‘lib, uning yaxshi tomoni shundan iboratki: suv bug’ini kondensatsiyalanishdagi yuqori issiqlik berish koeffitsiyentiga ega bo‘lishi nisbatan katta bo‘lmagan issiqlik almashinuv yuzasining olinishi: suv bug’ining kondensatsiyasi davridagi entalpiyani yuqori bo‘lishi, yuqori issiqlikni uzatilishida uning miqdori kam sarflanishi; o‘zgarmas kondensatsiya harorati, berilgan bosimda o‘zgarmas holatni va uskunani rostlash jarayonini ushlab turishga olib keladi.
Issiq suv isituvchi va ventilyatsiya uskunalarida isituvchi issiqlik tashuvchi sifatida keng qo‘llaniladi.
Tutun va o‘choq gazlari ham isituvchi issiqlik tashuvchi sifatida ishlab chiqarish mahsulotlarini va materiallarining fizik-kimyoviy xossalari saja va kul bilan ifloslanishida o‘zgarmasa isitish uchun ishlatish mumkin.
O‘choq gazlarining yaxshi tomoni shundan iboratki, ular bilan materiallarni yuqori haroratgacha isitishda, ishlab chiqarishning texnologik sharoitlari talablariga mos keladi.
Yuqori haroratli issiqlik tashuvchilar (tutun gazidan tashqari) yuqori haroratgacha isituvchi ishlab chiqarish jarayonida qo‘llanuvchi issiqlik tashuvchilar quyidagilarni o‘z ichiga oladi: mineral yog’lar, organik birikmalar, eriyotgan materiallar, tuzlar.
Past haroratli issiqlik tashuvchilardan past haroratda qaynovchi moddalarni tashkil qiladi. Bularga ammiyak, NH₄, karbonat angidrid CO₂, oltingugurt angidridi SO₂  va bir qator freono-galoid qo‘shimchali to‘yingan uglevodlar kirib, ular xladoagent sifatida sovitgich texnikasida ishlatiladi.