Ma’ruza fanning predmeti, maqsadi va vazifasi

ANTIK VA O’RTA ASRLAR DAVRI O’RTA OSIYo HUDUDIDA INSONIYaT TOMONIDAN QILINGAN MODDIY MADANIYaT

YaNGILIKLARI
Antik davr. Moddiy madaniyatning rivojlanishida ellinizmning ta’siri. Me’morchilikda (Oyxonim – baza kolonnalar, uglovoy tromp, me’morchilik bezakda terrakotalarning ishlatilishi), Grek yozuvining tarqalishi, Yunon tangalarining ta’siri, kulolchilikdagi o’zgarishlar, Haykaltaroshlikning rivojlanishi.
Ko’chmanchi Yuechji xalqlarining kirib kelishi. Moddiy madaniyatda ko’chmanchi va mahalliy madaniyatning aralashuvi, simbiozimining kuchayishi.
Buddizmning tarqalishi. Buddizm ibodatxonalari (Fayoztepa). Moddiy madaniyatdagi o’zgarishlar. Budda, Bodxisatva haykallarining tarqalishi. Terrakotada sanamlarning ifodalanishi. Hind yozuvlarining (braxma, kxoroshtxi) tarqalishi. Shishasozlikning paydo bo’lishi.
Ilk o’rta asrlarda O’rta Osiyoga turkiy xalqlarning kirib kelishi natijasida moddiy madaniyatdagi o’zgarishlar. Arxeologik yodgorliklarda Er egalari – feodallar uylari sonining oshishi (Zamok). Kulolchilikda idish baldoqlarida har xil hayvon tasvirlarining ifodalanishi. Devoriy suratlarning topilishi (Afrosiyob, Bolaliktepa, Tavka). Haykaltaroshlikning rivojlanishi (Kuyovqo’rg’on).
Islom madaniyatining tarqalishi. Me’morchilikdagi o’zgarishlar. Madrasi va machitlarning tarqalishi. Me’moriy bezaklar – mayolika va mozayika. Sirlangan sopollarning paydo bo’lishi. Sirlangan sopollarning san’at darajasiga ko’tarilishi. Arab yozuvi va imlosining keng tarqalishi. Musulmon davri tangalari. Shishasozlikning rivojlanishi va meditsinada keng qo’llanishi.

Asosiy adabiyotlar

1. 
   Colin Renfrew, Paul Bahn. Archaeology: Theories, Methods and Practice. London 2004
   
2. 
   Connah G. Writing about Archaeology. Cambridge University Press.2010
   
3. 
   Archaeological theory today. Edited by Ian Hodder. Cambridge University Press 2001
   
4. 
   Andrew Jones. Archaeological theory and scientific practice. Cambridge University Press 2004.
   
5. 
   Jane Balme. Alistair Paterson. Archaeology in practice. Oxford. 2006.