Ma’ruza-2 Aloqa tizimlarini modellashtirish bosqichlari. Aloqa tizimlarini loyihalashda modellashtirish qo’llash va uning o’rni

aniqlik, ya’ni modellashtirish jarayonida olingan natijalarni ilgaridan o’rnatilgan, talab qilingan natijalar bilan to’g’ri kelish darajasi. Bu erda muxim masala natijalarni kerakli aniqligini va dastlabki ma’lumotlarning mavjud aniqligini baxolash, ularning o’zaro va ishlatilayotgan model aniqligi bilan kelishtirishdadir;

• aniqlik, ya’ni modellashtirish jarayonida olingan natijalarni ilgaridan o’rnatilgan, talab qilingan natijalar bilan to’g’ri kelish darajasi. Bu erda muxim masala natijalarni kerakli aniqligini va dastlabki ma’lumotlarning mavjud aniqligini baxolash, ularning o’zaro va ishlatilayotgan model aniqligi bilan kelishtirishdadir;
• universallik, ya’ni modelni qator bir xil tizimlarni bitta yoki bir nechta xarakatlanish tartib(rejim)larda taxlil qilish uchun ishlatish mumkinligi. Bunda modelni katta doiradagi masalalarni echish uchun ishlatilish soxasini kengaytirishga imkon yaratib beradi;

maqsadga muvofiq tejamkorlik, ya’ni olingan natijalar aniqligi va masalani echish umumiyligi modellashtirishga ketadigan sarf-xarajatlarni oqlashi kerak. Va amaliyot ko’rsatayotganidek, modelni muvafaqqiyatli tanlanishi - berilgan (ajratilgan) resurs va foydalanuvchi modelni xususiyatlari o’rtasidagi kompromiss (o’zaro mos kelish) natijasidir.

• maqsadga muvofiq tejamkorlik, ya’ni olingan natijalar aniqligi va masalani echish umumiyligi modellashtirishga ketadigan sarf-xarajatlarni oqlashi kerak. Va amaliyot ko’rsatayotganidek, modelni muvafaqqiyatli tanlanishi - berilgan (ajratilgan) resurs va foydalanuvchi modelni xususiyatlari o’rtasidagi kompromiss (o’zaro mos kelish) natijasidir.

Modelni tanlash va modellashtirish aniqligini ta’minlash modellashtirishning eng muxim vazifalaridan biridir.

Modellarning aniqligi

Modellashtirishning xatoliklari ob’ektiv sabablar (real tizimlar soddalashtirilishi bilan bog’liq) va sub’ektiv sabablar (u yoki bu insonning bilim va ko’nikmalari etarli emasligi, xarakterining xususiyatlari bilan bog’liq) evaziga paydo bo’ladi. Xatoliklarni oldini olish, kompensatsiyalash yoki xisobga olish mumkin. Va doimo olinadigan natijalarni to’g’riligini baxolash shart bo’ladi. :