Маъруза №1 Кимёнинг асосий тушунча ва



Download 174,5 Kb.
bet3/5
Sana23.02.2022
Hajmi174,5 Kb.
#146657
1   2   3   4   5
Bog'liq
1. Кимёнинг асосий тушунча ва

Каррали нисбатлар қонуни

  • Каррали нисбатлар қонуни
  • Каррали нисбатлар қонуни 1808 йилда Ж. Дальтон томонидан кашф этилди ва у қуйидагича таърифланади:
  • «Агар икки элемент бир-бири билан бирикиб, бир неча бирикма ҳосил қилса, элементлардан бирининг шу бирикмалардаги иккинчи элементнинг бир хил оғирлик миқдорига тўғри келадиган оғирлик миқдорлари ўзаро оддий ва бутун сонлар нисбати каби нисбатда бўладилар».
  • Масалан, N20; N0; N203; N02; N205 ,бирикмаларда азот ўзаро 1:1 нисбатда бўлса, кислород эса азотга нисбатан 1:2:3:4:5 нисбатларда бўлади.

Ҳажмий нисбатлар қонуни

  • Ҳажмий нисбатлар қонуни
  • Ҳажмий нисбатлар қонунини 1808 йилда француз олими Гей-Люссақ кашф этди:
  • «Ўзаро таъсир этувчи газлар ҳажмининг бир-бирига ва ҳосил бўлувчи газлар ҳажмига нисбати ўзгармас шароитда кичик ва бутун сонлар билан ифодаланади».
  • Масалан: 2H2 + O2 2H2O
  • Бир ҳажм кислород билан икки ҳажм водород бирикади ва икки ҳажм сув бўғи ҳосил бўлади. Демак, кислород билан водород ҳажмлари нисбати 1:2, водород ҳажмининг сув буғи ҳажмига нисбати 2:2, кислород ҳажмининг сув буғи ҳажмига нисбати 1:2 дир, яъни улар ҳажмларининг нисбати кичик бутун сонлар билан ифодаланади.

Эквивалентлар қонуни

  • Эквивалентлар қонуни
  • Эквивалентлар қонуни ХVIII асрнинг охирида кашф этилди. Инглиз олими Ж. Дальтон элементлар муайян миқдорлар-дагина ўзаро бирика олади, деган фикрни айтди ва бу миқдорларни «бирикувчи миқдорлар» деб атади. Аммо кейинроқ бу термин ўрнига «эквивалент» термини қабул қилинди.
  • Эквивалент тенг қийматли демакдир. Масалан, кимёвий жиҳатдан 1,008 масса қ. водород, 35,5 масса қ. хлор ва 23 масса қ. натрий ўзаро тенг қийматлидир.

Элементнинг водород массасининг бир бирилиги ёки кислород массасининг 8 бирлиги, ёхуд бирикмаларда шунча миқдор водород ёки кислороднинг ўрнини оладиган миқдори шу элементнинг кимёвий эквиваленти дейилади.

  • Элементнинг водород массасининг бир бирилиги ёки кислород массасининг 8 бирлиги, ёхуд бирикмаларда шунча миқдор водород ёки кислороднинг ўрнини оладиган миқдори шу элементнинг кимёвий эквиваленти дейилади.
  • Эквивалент Э ҳарфи билан белгиланади. Элементнинг эквивалентини аниқлаш учун унинг водород ёки кислород билан ҳосил қилган бирикмаси таркиби орқали ёхуд водородга алмашиниш орқали ҳисоблаб топилади.

Download 174,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish