Marketing bozor iqtisodiyotining asosidir

Marketingni asosi nimada? Marketingni jumbog'i shundaki, u insoniyatning eng qadimiy faoliyatlaridan biri bo'lishiga qaramasdan, eng yosh biznes-fan hisoblanadi.
Baker(1976)
Marketingni bir qancha tariflari bo'lib, deyarli har bir marketing haqidagi kitob mualliflari martketingga o'zlarini ta'riflarini berishadi.
Marketing - sotuvchi va haridor o'rtasidagi tovar, mahsulot yoki xizmatlar almashinuvi natijasida kompaniyaning qiymati oshish jarayoniga aytiladi.
Foydali almashinuv natijasida sotib oluvchi biron mahsulot, tovar yoki xizmatga ehtiyojini qondiradi, sotuvchi esa o'zining foyda ko'radi.
Marketingning maqsadi - yangi mijozlarni mahsulot, tovar yoki xizmat uchun jalb qilish, ularga yuqori iste'mol sifatini taklif qilib, eski mijozlarni saqlab qolgan holda, ularning tinimsiz o'zgarib turuvchi ehtiyojlarini qondirishdan iborat.
Marketingning asosiy vazifasi - har bir bozorni ehtiyojlari va zaruratlarini aniqlash, ular orasidan o'z kompaniyalari boshqa raqobatchilardan ko'ra yuqori darajali xizmat ko'rsata oladiganlarini tanlashdan iborat. Bu kompaniyaga yuqori sifatli mahsulotlar ishlab chiqarish va shuning natijasida iste'molchilarning ehtiyojlarini qondirish bilan kompaniyaning umumiy foydasini oshirishdir.
Marketing bozor iqtisodiyotining asosidir
Marketing raqobat muhitida bozor sub'ektlarining harakatlarini boshqarish kontseptsiyasi sifatida ham tijorat, ham notijorat sohalarda samarali qo'llanilishi tufayli o'z shuhratiga ega bo'ldi. O'tgan XX asrning boshlarida mustaqil fan sifatida paydo bo'lib, u iqtisodiy fanlar va ishbilarmonlik amaliyoti yutuqlari qatorida haqli ravishda o'z o'rnini egalladi. Raqobat muhitida har bir bozor sub'ektining muvaffaqiyatli faoliyati umumiy farovonlikka ijobiy ta'sir ko'rsatadi, bu ko'p jihatdan tegishli ob'ektlarning samarali marketing boshqaruviga bog'liq.
1902 yilda AQSh universitetlarida marketingni fan sifatida o'qitish joriy qilindi.
1910-1920 yillar bozorni tartibga solish vositalarining izchil nazariyasini ishlab chiqish boshlanishi bilan belgilanadi.
Marketingni rivojlantirish bosqichlari
Marketingning fan sifatida rivojlanish bosqichlari bozor rivojlanish bosqichlari va firmaning bozorga yo'naltirilganligi bilan chambarchas bog'liqdir.
Birinchi bosqich ishlab chiqarishga yo'naltirilganligi bilan bog'liq (u taxminan 30-yillarga qadar davom etgan), ya'ni. firma faoliyati ishlab chiqarish imkoniyatlaridan foydalanishga qaratilgan. Shunday qilib, hozirgi vaqtda talab talabdan sezilarli darajada oshadi va shuning uchun har qanday ishlab chiqaruvchi o'z mahsulotini sotishi mumkin (mahsulotning sifati emas, balki uning miqdori muhim rol o'ynaydi). Xaridorlar o'rtasida raqobat mavjud.
Ikkinchi bosqich savdo yo'nalishi bilan bog'liq (1930-1959). Ushbu kontseptsiyaning asosiy g'oyasi shundan iborat ediki, mahsulot talabga ega bo'lishi uchun katta marketing harakatlarini amalga oshirish kerak. Firmalar o'z mahsulotlarini sotishning turli usullarini - tajovuzkor (majburlashdan bir martalik xaridgacha) dan iste'molchilarni uzoq muddatli xaridlarga yo'naltirishgacha qo'llashni boshladilar.
iste'molchilar kontseptsiyasi
Keyinchalik, iste'molchining istaklari va afzalliklariga asoslangan "iste'molchilar kontseptsiyasi" paydo bo'ladi (70-yillarning oxiri). Ishlab chiqarishdan oldin bozor kon'yunkturasi va ehtiyojlarini o'rganish bilan savdo amalga oshirilsa, savdo muvaffaqiyatli bo'ladi. Shaxsning bevosita ehtiyojlariga firmaning e'tiborini qaratish ko'pincha butun jamiyatning uzoq muddatli farovonligiga zid edi, bu esa ijtimoiy-axloqiy marketingga e'tibor qaratish zarurligini keltirib chiqardi (1980 yillar) .Bu kontseptsiya shu bilan tavsiflanadi: mahsulot ishlab chiqarish tabiatdagi salbiy jarayonlarni keltirib chiqaradi yoki qandaydir tarzda jamiyatga zarar etkazadi, keyin bunday ishlab chiqarishni yo'q qilish yoki o'zgartirish kerak. Bularning barchasi ko'p yillar davomida ommaviy marketing yo'nalishidan o'tgan, rivojlangan bozorga ega bo'lgan jamiyatda mumkin.