Markazdan qochma nasoslarning ish xarakteristikasi va ularni ketma-ket va parallel ulash

Markazdan qochma nasoslarning universal xarakteristikasi
Nasoslarni parallel ishlashi
Agar bitta quvur tarmog’iga bir nechta nasoslar parallel birlashtirilsa, u xolda tarmoqdagi suv sarfi barcha ishlayotgan nasoslar suv uzatishlari yig’indisiga teng, nasoslar xosil qiladigan bosimlar esa bir xil bo’ladi. Ana shu shart parallel ishlayotgan nasoslarning umumiy xarakteristikasini qurish imkoniyatini beradi. 4.11-rasmda ikkita bir xil parallel ulangan nasoslarning bosim xarakteristikasi N|+s va FIK g)_1P keltirilgan. Ularning umumiy xarakteristikasi N_1+p o’zgarmas bosim qiymatlarida suv uzatishlari xiymatlari qo’shib ko’riladi ya’ni va bo`ladi.
Izox: bu erda umumiy quvurgacha (sh nuktagacha) bulgan boglovchi quvur uzunligi qissa va uning gidravlik karshiligi xisobga olinmagan xolat kurilgan.
Demak, umumiy yigindi xarakteristika N|+s absmsissa (suv uzatishi) ikkilantirilib kuriladi. Umumiy yig’indi Ns._p xarakteristika bilan quvur tarmog’ining Ntr xarakteristikasi ya’ni gidrodinamik egri chizigi (1.22) formula) kesishgan ishchi nukga A parallel ishlayotgan nasoslarning ish tartibini belgilaydi. Yuqoridagi 4.11-rasmdagi nasoslarning ish tartiblarini taxdil qilib aytish mumkinki, ular birgalikda ishlayotganda Q_a=2 Q_a i mivdorda suv uzatayotgan bo’lsa, ana shu o’lchamdagi quvurga aloxida-aloxida ishlaganda xar biri Q_B mivdoridagi suvni uzatish imkoniyatiga ega bo’ladi.
Demak, nasoslar parallel ishlayotganda, aloxida ishlashiga nisbatan Q miqdorda kam suv uzatadi ya’ni:
Q=Q_a-2Q (4.18)
Q - parallel ishlayotgan nasoslarning suv uzatish «taqchilligi» deb atalib, aloxida va parallel ulangan nasos qurilmasi variantlarini taqqoslashda asosiy texnik-iqtisodiy ko’rsatkich xisoblanadi. ning miqdori quvur tarmog’ining gidravlik qarshiligiga bog’lik bo’lib, qarshilik qancha kam bo’lsa, A shuncha oz bo’ladi.
Quvurning suv sarfi Q ortishi bilan undagi bosim isroflari ko’payishi va AQ miqdorini ortishini e’tiborga olib, nasos qurilmalari va stansiyalarini loyixalashda bitta quvurga uchtadan ortiq nasoslarni ulash tavsiya etilmaydi.
Keyingi navbatda bosim xarakteristikasi H=/(Q) xar-xil bo’lgan ikkita turli nasoslarni parallel ishlash xolatini quramiz (4.12-rasm).

4.11-rasm. Ikkita bir xil nasosning parallel ishlashi
Avvalgi xoldagi kabi bog’lovchi quvurlar tutashgan m nuktada nasoslariing bosimi bir xil bo’ladi ya’ni , va umumiy suv uzatishi Nasoslariing yigindi xarakteristikasi Hi,_lb bir xil bosim kiymatlarida suv uzatishlari kiymatlarini kushib xuriladi. (1.22) formuladagi Q ga kiymatlar berib, quvurlar tarmogining gidrodinamik egri chizigi N_tr kuriladi (4.12-rasm) va nasoslariing yigindi xarakteristikasi N₁₊Ns, bilan kesishgan A umumiy ishchi nukgasi orkali parallel ishlayotgan nasoslariing xakikiy ish k^rsatkichlari topiladi. Aloxida va paraollel ishlash xolatlaridan kelib chikib, A, V va S nuktalar kiymatlaridan nasoslariing suv uzatishi «takchilligi» DQ knymatini aniklash mumkin ya’ni:
AQ= Q.+Qc-Qa (4.19)
bu erda, Q_B va Q_c - nasoslariing aloxida quvurlarga suv uzatishi; Od-ikkala nasos bitta quvurga parallel ishlash davridagi umumiy suv uzatishi.
Parallel ulangan xar-xil xarakteristikali nasoslariing urtacha FIK kiymati kuyidagi ifoda bilan anikdanadi [39]: