Mar 120-s group Ergasheva Zarrina

Mar 120-S group Ergasheva Zarrina

1. 
   Turizm odatdagi muhitdan tashqarida dam olish, biznes va boshqa maqsadlar uchun ketma-ket bir yildan ortiq bo'lmagan vaqt davomida sayohat qilgan va qolgan shaxslarning faoliyatidan kelib chiqadigan munosabatlarning yig'indisini anglatadi. Sayyohlik yo'nalishlari, transport va sayohat uchun chiptalar, tog 'toqqa chiqish, trekking, tosh ko'tarish, kanoeda eshkak eshish, tog' velosipedlari, o'rmon safari, diqqatga sazovor joylarni ko'rish kabi sayyohlik faoliyati turizm sanoatining ba'zi sohalaridir.
   

Mehmondo'stlik esa uydan uzoqda bo'lgan odamlar uchun turar joy, oziq-ovqat va ichimliklar bilan shug'ullanishdir. Mehmondo'stlik sayyohlarning mehmonxonalar, restoranlar, dam olish maskanlari, pablar va barlarda yashash ehtiyojlarini qondiradi. Mehmondo'stlik mehmon va mezbon o'rtasidagi munosabatlarni anglatadi. Mehmondo'stlik bu munosabatlarni boshqaradigan tushuncha. Sanoat sifatida mehmondo'stlik bunday munosabatlarga juda bog'liq bo'lgan bizneslardan iborat. Muvaffaqiyatga erishish uchun mehmondo'stlik korxonalari o'z mehmonlari bilan mustahkam va mazmunli munosabatlarni rivojlantirishlari kerak.
Mehmondo'stlik sanoati va sayyohlik sanoati bir-biri bilan chambarchas bog'liq. Garchi mehmondo'stlik va turizmni boshqarish menejmenti o'xshash bo'lsa-da, bu soha farqlari bor. Mehmondo'stlik va turizmni boshqarish bu sohaning ajralmas qismidir, bu erda mehmondo'stlik turistlarning mehmonxonalar, restoranlar, dam olish joylari, pablar va barlarda yashash ehtiyojlarini qondiradi, turizm esa - biletlardan tortib to turistik joylarga etkazishgacha bo'lgan hamma narsani o'z ichiga oladigan keng faoliyat sohasidir. turistlarni jalb qilish va ularga qulay sharoit yaratish, shuningdek o'yin-kulgilarni tashkil qilish. Mehmondo'stlik aslida ko'p turizm bizneslarini o'z ichiga oladigan bir katta sanoat. Turizm korxonalari muvaffaqiyatga erishish uchun mijozlari bilan mustahkam va mazmunli munosabatlarga tayanganligi sababli, ular ko'pincha mehmondo'stlik korxonalari sifatida ham tasniflanadi. Turizm va mehmondo'stlik sanoatining farqi shundaki, birinchisi, sayohat faoliyatiga alohida e'tibor qaratadigan kichikroq sanoat, ikkinchisi esa mijozlar bilan kuchli va mazmunli munosabatlar zarur bo'lgan barcha korxonalarni qamrab oladigan yirik sanoat.

2. Turizm sohasi-bu turistik mahsulotni etkazib berish bilan shug'ullanadigan bir qator korxona va tashkilotlar. Turizmning barcha elementlari bir-biri bilan bog'liq va o'zaro ta'sir qiladi; mohiyatan turizm sohasi turizm mahsulotlari va xizmatlarini talab va taklif qiluvchi mijozlar va etkazib beruvchilar tizimidir. Turizmning bir necha ajralmas tarkibiy qismlari mavjud hisoblanadi. Turizmning asosiy tarkibiy qismlari:

1. Turistik kengashlar
2. Transport xizmatlari
3. Turar joy xizmatlari
4. Konferentsiyalar va tadbirlar
5. Diqqatga sazovor joylar
6. Turizm xizmatlari
Turistik kengash turizmning muhim tarkibiy qismi va turizm sohasi tuzilishining ajralmas qismidir. Turizm kengashi ma'lum bir sohada turizmni rivojlantirish uchun javobgardir. Bu shahar, mintaqa, mamlakat yoki bir guruh mamlakatlar bo'lishi mumkin. Turizm kengashi odatda hukumat tomonidan moliyalashtiriladi va odatda jamoat sayohati va turizm tashkiloti hisoblanadi. Turizm kengashi ko'pincha maqsadli Marketing tashkiloti deb ham ataladi.

Transport turizmning ajralmas qismidir. Transportsiz odamlar o'z maqsadlariga erisha olmaydilar. Turli xil transport turlari mavjud. Biroq, turizm sanoatining tuzilishini tashkil etuvchi eng keng tarqalgan va ommabop transport usullari: havo, yo'l, poezd va suv.

Transport provayderlari transportning har qanday asosiy shaklini ishlatadiganlardir. Ular aviakompaniyalar, kruiz yo'nalishlari, avtoulovlarni ijaraga olish va temir yo'l kompaniyalari bo'lishi mumkin. Sayyohning transportni tanlashi sayohat byudjeti, boradigan joyi, vaqti, turning maqsadi va boradigan joygacha qulayligiga bog'liq bo'ladi.
Turar joy xizmatlari turizm sohasi tarkibining muhim qismini tashkil qiladi. Turar joy xizmatlari an'anaviy ravishda asosan mehmonxonalar sanoatiga yo'naltirilgan bo'lsa-da, bugungi kunda sayyohlar uchun turar joy imkoniyatlari ancha xilma-xildir. Bu esa turizm industriyasi tarkibiga qo'shimcha murakkablik qatlamini qo'shadi. Ushbu komponent odamlarni mehmonxonalar, kurortlar, kvartiralar, lagerlar, mehmon uylari va boshqalar shaklida turar joy bilan ta'minlaydiganlardan iborat. Turar joy alohida yoki turoperatorlar orqali paket shaklida sotilishi mumkin.
Konferensiyalar va tadbirlar turizm sohasi tarkibining muhim qismini tashkil etadi. Ko'pincha biznes turizmi ostida bo'lgan konferensiyalar butun dunyo bo'ylab har xil shakl va o'lchamlarda bo'ladi. Kichik akademik yig'ilishdan tortib, butun dunyodagi milliy rahbarlar ishtirokidagi keng ko'lamli sammitgacha konferentsiyalar turizmning muhim tarkibiy qismidir.
Turizm sanoatining muhim tarkibiy qismi turistik diqqatga sazovor joylardir. Dunyo bo'ylab turli xil sayyohlik joylari mavjud. Ba'zilari qurilgan, ba'zilari tabiiy. Ba'zilari pullik, ba'zilari bepul. Ba'zilari mashhur, boshqalari esa yo'q. Ushbu qism turizm uchun asosiy tahlil birligi sifatida turizm manziliga qaratilgan bo'lib, nafaqat yo'nalishlar, ularning tasvirlari va raqamli izlari sayyohlarni jalb qiladi, tashrifni rag'batlantiradi va shuning uchun turizm tizimiga energiya beradi.
Turizm xizmatlari turizmning muhim tarkibiy qismidir. Ko'pgina turizm xizmatlari bo'lmasa, turizm sohasi etarli darajada ishlamay qoladi. Quyidagilar turizm industriyasi tarkibini tashkil etuvchi uchta asosiy turizm xizmatlari:

1. 
   Turoperatorlar
   

Turoperator – bu sayohatni tashkillashtirgan shaxs yoki tashkilot. Odatda, turoperator turar joy, transport va uzatish kabi muhim elementlarni birlashtiradi. Keyin ular ushbu paketni sayyohlarga sotishadi.

2. 
   Tur agent
   

Tur agentlar odamlarga turli sayyohlik yo'nalishlari haqida ma'lumot beradi, ularga o'z xohish istaklari va byudjetiga muvofiq sayohat paketlarini taklif qiladi va ularning sayohat rejasini tuzadi. Odatda valyuta almashinuvi, avtomobil ijarasi, sug'urta va boshqalar kabi sayohat bilan bog'liq mahsulotlarni sotadi.

3. 
   Yordamchi xizmatlar
   

Yordamchi xizmatlar turizmning yana bir muhim tarkibiy qismidir. Yordamchi asosan "qo'shimcha" yoki "asosiy"degan ma'noni anglatadi. Shunday qilib, turizmda yordamchi xizmat har qanday mahsulot yoki xizmat bo'lib, u joylashtirish, transport va transferning asosiy elementlariga qo'shimcha hisoblanadi.

Mehmondo'stlik restoran, mehmonxona yoki o'yin parki kabi birliklardan iborat ob'ektlarga texnik xizmat ko'rsatish hisoblanadi. Mehmondo'stlik sanoatining to'rtta segmenti mavjud:

1. 
   oziq-ovqat va ichimliklar,
   
2. 
   sayohat va turizm,
   
3. 
   turar joy
   
4. 
   dam olish.
   

Oziq-ovqat va ichimliklar sektori:
Oziq-ovqat va ichimliklar sektori mehmondo'stlik sanoatining eng yirik segmentidir. U asosan ovqatlanish, aperatiflar va ichimliklar tayyorlash bilan shug'ullanadigan muassasalardan iborat. Restoran mehmonxonaning bir qismi bo'lib, u taqdim etgan xizmatlar mukammal oziq-ovqat va birinchi darajali mijozlarga xizmat ko'rsatish orqali mehmonlar oqimini ko`paytirishi mumkin.
Sayohat va turizm
Sayohat va turizm odamlarni joydan joyga ko'chirish bilan bog'liq xizmatlar bilan shug'ullanadi. Avtobuslar, kabinalar, samolyotlar, kemalar, poezdlar va boshqalar sayohat sanoatining bir qismidir. Turizmning asosiy vazifasi odamlarni sayohat qilishga undashdir. Odamlar ish yoki dam olish uchun sayohat qilganda, ular mehmondo'stlik uchun pul sarflashadi.
Turar joy
Turar joy bir muddat yoki bir yoki bir necha kecha-kunduzda uxlash uchun turar manzil hisoblanadi. Zamonaviy mehmonxonalar, yoshlar turar joylari, lagerlar, motellar va boshqa odamlar uchun turar joy bilan ta'minlaydigan boshqa korxonalar - bularning barchasi turar-joy sanoatiga tegishli. Mehmonxona biznesi biznes sayohatchilar, dam olish maskanlari, uzoq muddatli sayohatchilar, cheklangan byudjetli sayohatchilar va hukumat, aviakompaniyalar va harbiylar bilan ishlaydigan odamlar kabi maxsus sayohatchilar kabi boshqa bozor segmentlariga qaratilgan.
Dam olish
Dam olish – bu odamlar dam olish va lazzatlanish uchun bajaradigan har qanday faoliyat. Dam olishning maqsadi insonning tanasini va ongini yangilashdir. Dam olish va lazzatlanish uchun inson tanasi va ongini yangilash uchun faoliyat ko'rsatadigan har qanday biznes dam olish biznesiga tegishli.
Kino yoki teatr kabi shoularni taqdim etadigan ko'ngilochar tadbirlar, hayvonot bog'lari va muzeylar, tomoshabinlar uchun sport va ishtirok etadigan sport kabi qiziqarli joylar dam olish biznesining bir qismidir.
3. Turizm sohasi umuman turli xil sayyohlik mahsulotlari va xizmatlari tufayli omon qoladi. Turizm sanoati moslashuvchan. Turizm mahsulotlarini osongina standartlashtirish mumkin emas, chunki ular turli xil qiziqish va talablarga ega mijozlar uchun yaratilgan. Bu kompaniyalarning marketing strategiyasini juda qiyinlashtiradi. Turizm uchun qiymat takliflarini shakllantirishda marketing strategiyasidan tashqari – 5A turizmini hisobga olish kerak. Bular:
1. Attraction ya`ni jalb qilish: sayyohni jalb qiladigan barcha omillarni o'z ichiga oladi. Bu joy, tabiat, ko'llar, plyaj, yodgorliklar va boshqalar bo'lishi mumkin.
2. Accessibility: Biror joyga kirish sayohatda eng muhim narsa, chunki u odamga ushbu diqqatga sazovor joyga yetib borishga yordam beradi. Sayyohlar eng ko'p tashrif buyuradigan joylardan ba'zilari Fransiya, Singapur, Rim, Italiya, Xitoy, Meksika va boshqalar.
3. Accomodation ya`ni turar joy: sayohat qilish vaqtida dam olish yoki tunash uchun turar joy
4. Amenities ya`ni qulayliklar: oziq-ovqat, ichimlik suvi, sanitariya va boshqalar kabi sayohat paytida yaxshi va qulay yashash uchun sayohat qilishda talab qilinadigan barcha boshqa xizmatlar.
5. Activity ya`ni faoliyat: tabiatga sayohat, tarix va arxitektura, qayiqda sayohat, , sog`liqga foydali va boshqa shu kabi joy yoki diqqatga sazovor joylarni o'z ichiga oladi.