Maqsad: o`quvchilarga she`rlarning mavzusi va g`oyasi haqida bilim berish

Mavzu: Mirtemirning “Bulut” “Baliq ovi” she`rlarini o`rganish.

Maqsad:

o`quvchilarga she`rlarning mavzusi va g`oyasi haqida bilim berish.
O`quvchilarda ona tabiatga mehr-muhabbat tuyg`ularini tarbiyalash, do`stlik hamkorlik hislarini singdirish.
d) she`riy asarlarga bo`lgan qiziqishlarini rivojlantirish.
Dars jihozi: adibning surati, rag`bat kartochkalari.

Dars metodi: interfaol.

Darsning borishi.

Tashkiliy qism 2 daqiqa

O`tilgan mavzuni so`rash. 13 daqiqa
O`tilgan mavzular “Bingo” va “Qorbo`ron” interfaol o`yin mashqlari asosida so`raladi. “Bingo” o`yini shartiga ko`ra qog`ozga adiblar nomi va asarlari yozilgan. Yozuvchilar va asarlari o`quvchilar tomonidan bir xil rangga bo`yalishi kerak.

“Qorbo`ron” o`yini quyidagicha o`tkaziladi.

O`qituvchi qog`ozdan yasalgan qor parchasini o`quvchilarga otayotrib har bir guruhga 3 tadan savol beradi. Qor parchasini ilib olgan o`quvchi savolga javob beradi.

Savollar:

Ko`ziga oyni berkitgan shoir kim?
Qaysi yozuvchining otasi o`g`liga muzqaymoq olib beraolmagan?
Bolaligida eng ko`p ertak eshitgan shoir kim?
Umri xola qaysi asar qahramoni?
Qaysi yozuvchining uyiga bolaligida o`g`ri tushgan?
Qaysi adib onasiga gilam paypoq sovg`a qilgan?
O`z onasini kitob qilib yozgan adib kim?
Qaysi jonzot Chin hoqonini o`limdan saqlab qolgan?
“Uloqda” hikoyasini kim yozgan?
O`zbek she`riyatining bobodehqoni kim?
Yangi mavzu 15 daqiqa.
Mirtemir she`rlari o`zbek she`riyatini har jihatdan boyitgan mazmunan teran va badiiy yuksak namunalaridir. Ularda tabiat va inson hayotining xilma-xil ko`rinishlari, taassurot va kechinmalari g`oyat topqirlik va noziklik bilan aks ettiriladi.

Uning tabiat hodisalarini kuzatish orqali teran falsafiy xulosalar go`zal qiyoslar, betakror obrazlar yaratish mahorati XX asrning 50-60 yillarida yozilgan. “Bulut”, “SHudring” nomli she`rlarida yaqqol seziladi.

Bulut – bu yomg`ir darakchisi. Kimdir bulutli kunni, yomg`ir yog`ishini yoqtirmaydi. Osmonni qop-qora bulut bosib, bemavrid yomg`ir yog`sa, ko`pchilikning kayfiyati buziladi. Ammo shoirning qo`liga qalam tutqazgan bu tabiat hodisasi yorug`lik, to`kinlik, belgisi.

Ko`k yuzida dam qaldiroq, dam sukut

Yog`may o`tma, pag`a bulut – oq bulut

Yog`ib o`tsang, tizza bo`yi o`t bo`lur

O`t bo`lur, ham sut bo`lur, ham qut bo`lur.

Shoir lirik merosida tabiat manzaralari va bolalik xotiralari bilan bog`liq she`rlar salmoqli o`rin egallaydi.

Uning o`zi “Baliq ovi” she`rida shunday yozadi.

Bizning qishloq tog` bag`rida

Tog` bag`rida – bog` bag`rida

Etagida chopqillar soy

Yozda tiniq, kuzda tiniq.

Guruhlarga topshiriq.

Har bir guruh she`rlaridagi o`xshatish, jonlantirishlarni aniqlaydilar.

O`xshatish “Bulut” she`ri.

Osmon to`la oq quv

Baland qorli cho`qqilar

Oq barqut, tepa-tepa

Paxta

“Baliq ovi” she`ri.

Chopqillar soy – jonlantirish.

Guruhlarga 3 daqiqa vaqt beriladi. Ular shu vaqt ichida she`rlardan parcha yodlashga harakat qiladilar.

“Piramida” o`yin mash`i o`tkaziladi.

Guruh a`zolari1 to`rtlik aytib qo`llari yordamida piramida yasaydilar. She`rlarni yodlashga ulgirmagan o`quvchilar Mirtemir ijodi haqida fikrlar aytishlari ham mumkin.

5 daqiqa.

Mirtemir qaysi asarlarni o`zbek tiliga tarjima qilgan?
“Bulut” she`rida badiiylik, ohangdoshlik nimalarda ko`rinadi?
Baliq oviga borganmisiz? “Baliq ovi” she`ridagi manzaraga guvoh bo`lganmisiz?
Baholash 3 daqiqa
Y – yaxshi Darsda nima yaxshi bo`ldi?

Q – qiziqarli. Nima qiziqarli bo`ldi?

H – halaqit berdi. Nima halaqit berdi?

O` – o`zim bilan olib ketaman. Nimani olib ketaman.

M – mening kayfiyatim

Uyga vazifa. 2 daqiqa. She`rlardan parcha yod olish.