Мақола ва тезислар номи

Тадқиқот услубияти.
Тадқиқотда ўрикнинг истиқболли навларидан фойдаланилди. 
Тажрибалар Х.Ч.Буриев ва бошқаларнинг «Мевали ва резавор мевали ўсимликлар билан 
тажрибалар 
ўтказишда 
ҳисоблар 
ва 
фенологик 
кузатувлар 
методикаси» 
[1], 
В.Ф.Моисейченконинг «Методика учетов и наблюдений в опытах с плодовыми и ягодными 
культурами» адабиётларида келтирилган услуб бўйича ўтказилди [6]. Вегетация сўнггида 
кўчатлар амалдаги давлат стандартлари талабларига мувофиқ сараланди [2]. 
Тадқиқот натижалари.
Ўрик (Armeniaca mill) туркуми 7 турга бўлинади, улардан энг 
муҳими қуйидагилар: Жайдари ўрик, Сибирь ўриги, Маньжурия ўриги, Гунафша ранг ғадир-
будир ўриги, Хитой ўриги, Муми ва Япон ўриги-ансу. Дарахтларининг ўсиши ва 
ривожланиши ҳамда эртаги ўрик мевалари пишиши учун ҳаммаси бўлиб 2500 °С ли 
самарали актив температура талаб қилинади. Дарахтлар Ўрта Осиёнинг жанубий 
туманларидаги юқори ҳарорат баъзи кунлари 42-45 °С ва ҳатто 48 °С дан юқори бўлганда 
ҳам яхши ўсади. 
Маҳаллий ўрик дарахтлари кучли (15 м гача) ўсади, серҳосил, 100 йилгача яшайди. 
Меваси навига қараб, май охирларидан сентябргача пишади, бир дона мевасининг ўртача 
вазни 25-30 г, турли рангда ва шаклда бўлади. 
Ўрик Ўзбекистонда энг кўп экиладиган мева дарахтларидан бири ҳисобланади. У 
асосан Фарғона ва Зарафшон водийсида кўп тарқалган. Ўрик ҳар хил тупроқли ерларда, 
лекин тупроқ қатлами 0,5-2 м бўлган тошлоқ ерларда яхши ўсади. Тоғ қияликларида, сув 
билан яхши таъминланган, унумдор тошлоқ ерларда ҳам ўсаверади. Февраль ойи ўрталарида 
совуқ 18-20 °С бўлганда гул картаклари бутунлай нобуд бўлади, март ойининг бошларида 
совуқ 8-10 °С бўлганда ҳам куртаклар шикастланиши мумкин. Ўрикнинг мева куртаклари 
тожбарг чиқариш даврида ҳарорат минус 5-6 °С бўлганида, янги очилган гуллари эндигина 
тугилган тугуни минус 1-2 °С гача пасайганда нобуд бўлади.