Мақола ва тезислар номи

Фойдаланилган адабиётлар: 
1. Абдуллаев Ё., Каримов Ф. Кичик бизнес ва тадбиркорлик асослари. –Т.:»Меҳнат», 2000. 
- 252 б.
2. Ғуломов С.С. Тадбиркорлик ва кичик бизнес. – Т.: «Шарқ», 2002. - 293 б.
3. Қулматов А.А. Ўзбекистонда кичик бизнес ва тадбиркорликнинг ривожланиши . – Т.: 
Университет, 2004. -122 б. 
 
 
КОНФЛИКТ ҲОЛАТЛАР ЮЗАГА КЕЛГАНДА ХОДИМЛАРНИНГ ИЖТИМОИЙ 
МАСЪУЛЛИК НАМОЁН ЭТИШГА ЙЎНАЛТИРИШ. 

Аминова М.А. 
Қашқадарё вилояти Қарши тумани
1-умумий ўрта таълим мактаби психологи 
 
Конфликтлар, яъни низолар - бу аниқ шахс ѐки гуруҳлардан иборат бўлган икки ѐки ундан 
ортиқ томон ўртасида муроса мавжуд бўлмаслигидир. Ҳар бир томон ўз нуқтаи назари қабул 
қилинишига интилиб, бошқа томоннинг шундай ҳаракат қилиш учун тўсқинлик қилади. Ўзбек 
тилининг изоҳли луғатида низо тушунчаси куйидагича талкин килинади: адоват, ихтилоф, 
нифок каби. Булар туфайли ўзаро жанжаллар содир булади. Одамлар жанжал хакида 
ўйлаганларида душманлик, қўрқитиш,босқинчилик,тортишув каби нохушликларни назарда 
тутишади. Бошқарув жараёнида низо - бу рахбар, ишчи ва бошка ходимлар ўртасида муайян 
масалаларни хал қилишда томонларнинг бир-бири билан бир ечимга кела олмаганлиги туфайли 
вужудга келадиган вазиятдир. Низо - бу ўзаро келишмовчилик ёки қарама - қаршилик, 
душманлик, адоват оркасида тугилган холат, муносабат; ихтилоф, нифокдир. 
Бошқариш жараёнида низо — бу раҳбар, ишчи ва бошка ходимлар ўртасида муайян 
масалаларни ҳал қилишда томонларнинг бир-бири билан бир ечимга кела олмаганлиги туфайли 
вужудга келадиган вазиятдир. Ишлаб чиқаришдаги низолар кишилар кайфиятига салбий таъсир 
килади ва уларнинг иш қобилиятини пасайтиради, жамоадаги ―руҳий иқлимни 
ёмонлаштиради, кадрлар кўнимсизлигини купайтиради. Шунинг учун бу масалаларга доимо 
эътибор бериш, меҳнат жамоаларини бошқаришни, кадрлар турғунлигини таъминловчи 
шартлардан биридир. Жамоада низоларни бошқариш учун раҳбар бошқариш вазифаларининг 
ечимлари ҳақида умумий тасаввурга эга бўлиши керак. Жамоада низоларни бошқаришда 
раҳбар фаолиятининг энг биринчи вазифаси низоли муносабатларнинг характери ҳамда унинг 
субъектлари ва қатнашчиларини аниқлаштиришдир. 
Корхона ва ташкилотларда жамоа аъзолари орасида низоларнинг кўпчилиги куйидаги 
сабаблар туфайли содир бўлади: 
- мехнатни ташкил килишда камчиликлар; 
- ҳақ тўлашнинг такомиллаштирилмагани; 
- ёмон меҳнат шароитлари;
- меҳнат хакидаги қонунларни бузишни; 
- рахбарликнинг қониқарсиз савиясини; 
- ўзаро муносабатлар маъданиятининг паст савиясини;
- ресурсларни таксимлашдаги адолатсизлик; 
- вазифаларнинг ўзаро богиклиги; 
- максадлардаги хар хиллик; 
- эркинлик, мустақиллик ва ўзаро кадрни билишдаги хар хиллик; 
- манманлик, қайсарлик ва хоказоларни кўрсатиш мумкин; 

---

137