Manuel de français Ikkinchi chet tili

Tartib son (les adjectifs numéraux ordinaux) 
Tartib son predmetlarning tartibini bildiradi, ular lequel? (nechanchi?) 
so`rog`iga javob bo`lib keladi.
Sanoq sonlar oxiriga – ième qo`shimchasini qo`shish bilan tartib son yasaladi. 
Masalan, deux-deuxième; trois-troisxième (ikkinchi, uchinchi). 
Tartib sonlar otni aniqlab kelganda, aniq artikl bilan qo`llanadi. Masalan, La 
première leçon commence à 8 heures.
Eslatma: Ayrim tartib sonning yasalishi o`zgacha:
1)
e harfi bilan tugagan sanoq sonlardan tartib son yasalganda so`z oxiridagi “e” 
harfi tushirib qoldiriladi. Masalan, quatre – quatrième; onze – onzième (to`tr-
to`rtinchi; o`n bir-o`n birinchi) 
2)
Un sanoq sonidan yasalgan tartib son ikki xil formaga ega. Un-unième, 
premier-première – bir-birinchi. Unième formasi faqatgina sanoq son bilan 
birga keladi. Masalan, vingt-et-unième – yigirma birinchi, trente-et-unième – 
o`ttiz birinchi. Premier tartib soni o`zi aniqlab kelayotgan so`z bilan rod va 
sonda moslashadi. Masalan, Janvier est le premier mois de l’anneé. Yanvar 
yilning birinchi oyi. Notre premère leçon commence à 8 heures. Birinchi 
darsimiz soat 8 da boshlanadi. Elles sont arrivées les premières. Ular birinchi 
bo`lib keldilar.

---

~ 51 ~ 
3)
Cinq va neuf sanoq sonlarining tartib son formasi – cinquième – beshinchi; 
neuvième – to`qqizinchi shaklini oladi.
Fransuz tilida tartib sonlar o`rniga ba`zan chislo (sahifa) tom, bob, 
paragraf va nomerlarni belgilashda sanoq sonlar qo`llanadi. masalan, page trente-et-
un – o`ttiz birinchi bet.
Volume deux – ikkinchi tom. 
Le douze mars – o`n ikkinchi mart.
Page quatre – to`rtinchi bet.
Chapitre six – oltinchi bob.
Paragraphe trois – uchinchi paragraf. 
Numèro sept – yettinchi nomer.
Tartib sonlarning gapdagi vazifalari 
Tartib sonlar gapda quyidagi vazifalarda keladi:
1)
Ega (sujet): Le premier de la classe est Salimov. 
2)
Ot kesimning ot qismi (attribut) mon frère est le premier dans sa classe.
3)
To`ldiruvchi (complément d’objet): 
Voici deux livres: tu prendras le premier. 
4)
Aniqlovchi (épithète): Nous sommes descendus au quatrième arrêt.