Ma’naviyatni tarkib topdirishda adabiyot va sana’t o’rni

Ma’naviyatni tarkib topdirishda adabiyot va sana’t o’rni

Adabiyot va sana’t asarlari mustaqil respublikamiz fuqarolari ma’naviy dunyosini boyitish, ularni go’zallikdan bahramand qilish kabi ajoyib xususiyatlarga ega. Ma’naviy g’oyasi yuksak, badiiy jozibali adabiyot va sana’t asarlari kishilar qalbiga tezroq yo’l topish, estetik hissiyotiga kuchli ta’sir qilish, hayotiy voqea-hodisalarni chuqur mushohada etishga da’vat etuvchi xususiyatlari bilan ajiralib turadi. Shuning uchun adabiyot va sana’t asarlarining kishilarni yuksak ma’naviy-axloqiy ruhda tarbiyalashdagi badiiy-estetik ta’sir xususiyatidan imkoni boricha kengroq foydalanish muhim ahamiyatga ega.

Adabiyot va sana’t asarlarining kuchi uning xalqchil va tushunarliligida, kishilar ichki ruhiy dunyosiga emotcional ta’sir ko’rsata olishidir. Ma’naviy barkamol avlodni tarbiyalashda adabiyot va sana’tning ana shu xususiyatini hisobga olish muhim. Shu nuqtai nazardan Jafarov.P o’zining “Milliy ozlikni anglash va manaviyat” asarida quyidagi fikrni keltirib o’tgan: Ma’naviiy tarbiyada o’zbek xalqining boy ma’naviy merosidan kemg foydalanish uning ta’sirchanligi, samaradorligini oshirishda muhim omil bo’la oladi. Yoshlarimiz ma’naviy tarbiyasida Yusuf Xos Xojib, Ahmad Yugnakiy, Ahmad Yassaviy, Lutfiy, Alisher Navoiy, Abdurahmon Jomiy, Mashrab, Muqimiy, Furqat, Abdulla Qodiriy, Ch’lpon, Usmon Nosir kabi mumtoz so’z ustalari asarlaridan foydalanishimiz ular qalbini, ruhiy dunyosini ma’naviy boyitishda kata ahamiyatga egadir. Ularning bizga qoldirgan boy badiiy-ma’naviy merosi o’zining chuqur falsafiy mazmuni, axloqiy yo’nalishi bilan ajiralib turadi. Mumtoz adabiyot namoyondalarimiz asarlarida halollik va poklik to’g’rilik, birovning haqiga ko’z olaytirmaslik, xiyonat qilmaslik, insonparvarlik , vatanparvarlik, mehnatsevarlik, diyonatlik, imonlilik, xalol luqma bilan kun ko’rish, ota-onani hurmat qilish kabi inson uchun zarur ma’naviy xislatlar yuqori badiiy saviyada bayon etilgan.

Ma’naviy tarbiyada Pirimqul Qodirov, Odil Yoqubov, Said Ahmad, O’tkir Xoshimov, Tohir Malik kabi yozuvchilarimiz Abdulla Oripov, Erkin Vohidov, Oydin Hojiyeva, Omon Matchon, Rauf Parfi kabi shoirlarimizning asar va she’rlaridan ham keng foydalanish, badiiy asarlar, ulardagi qahramonlarning fe’l-atvori, axloqi, ma’naviy dunyosi to’g’risida suhbat, munozara o’tkazish kata samara beradi.