Ma’mur qahhorov


Diniy  dunyoqarash  –  bu  tabiat,  jamiyat,  insonni  ilohiy  yaratuvchi



Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/95
Sana07.07.2021
Hajmi0,63 Mb.
#111976
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   95
Bog'liq
falsafa

Diniy  dunyoqarash  –  bu  tabiat,  jamiyat,  insonni  ilohiy  yaratuvchi 
kuch  bilan  bog„liq  deb  tushunish  va  tushuntirishdir.  Diniy 
dunyoqarash  borliqning  diniy  ilohiy  manzarasini  yaratadi.  Diniy 
dunyoqarashni  oliy  ruhiy  kuch  bo‗lmish  xudo  to‗g‗risidagi  ta‘limot  - 
ilohiyot o‗rganadi. Unga ko‗ra, butun borliqni xudo yaratgan v a o‗zi 
boshqarib  turadi.  Diniy  dunyoqarash,  shu  tamoildan  kelib  chiqib, 
barcha  dunyov iy  narsa  hodisalarga  ilohiy  tus  beradi.   Diniy 
aqidalarga ko‗ra, butun borliq xudoning ilohiy yaratuv chilik mahsuli, 
hamma  joyda  v a  hamma  narsada  uning  xohish  irodasi  xukmron. 
Dunyo ikki qismdan iborat: ―bu dunyo‖ – o‗tkinchi, foniy hisoblansa, 
―u  dunyo‖,  ya‘ni  odam  v afotidan  keyin  uning  ruhi  yashaydigan 
haqiqiy,  abadiy,  boqiy  dunyodir.  Har  ikki  dunyoning  chegarasi 
―oxirat‖  deb  ataladi.  Inson  bu  yolg‗onchi  dunyoga  o‗zini  bog‗lab 
qo‗ymasligi,  oxiratni  o‗ylab  yashashi,  haqiqiy  dunyoga  rixlatga 
tayyorgarlik  ko‗rishi  lozim. Islom  dini  aqidalariga  ko―ra,  xudo  olamni 
olti  kunda  yaratgan v a  u etti qav atdan tuzilgan. Odam yettinchi 
qav atda  binoga  kelgandir.  Diniy  dunyoqarash  isbot  talab 
qilmaydigan  aqidalarga  asoslanadi.  Masalan,  islom dinining beshta 
aqidasi  mav jud:  olloh  v a  farishtalarning  borligiga,  olloh  tushirgan 
kitoblarga,  payg‗ambarlarga  v a  oxiratdagi  hisob  kitob  kuniga 
ishonish. Diniy aqidalarga ishonish v ojib hisoblanadi, ularga zarracha 
bo‗lsin  xilof  ish to‘tish xudoga shak keltirishga teng bo‗ladi, oxiratda 
do‗zax  azobi  bilan  jazolanadi,  deb  uqtiriladi.  Demak,  diniy 
dunyoqarash  xudodan  qo‗rqish,  xudo  g‗azabidan  saqlanish  his-
tuyg‗ulariga  asoslanadi.  Diniy  dunyoqarash  insonning  kundalik 
hayoti, faoliyati, kechinmalari, his-tuyg‗ulari, umid v a e‘tiqodlari bilan 
aloqador  bo‗lganligi  sababli  ham  mifologik  dunyoqarashdan 
hayotiyligi  hamda  barqarorligi    bilan  ajralib    turadi.  Diniy 
dunyoqarash  takomillashib  borishi  bilan  din  kelib  chiqadi. Din 
ko‗pchilik xalqlar, shu jumladan, o‗zbek xalqi uchun ham e‘tiqodgina 
bo‗lib  qolmasdan,  ma‘nav iyatning  o‗zagi  v a  hayot  tarzining uzv iy 
qismidir.  
Mustaqil  O‗zbekistonda  din  v a  diniy  tashkilotlarga  yangicha 
munosabat shakllangan. O‗zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 


31-moddasida: ―Hamma uchun v ijdon erkinligi kafolatlanadi. Har bir 
inson  xohlagan  dinga  e‘tiqod  qilishi  yoki  hech  qaysi  dinga  e‘tiqod 
qilmaslik  huquqiga  ega.  Diniy  qarashlarning majburan singdirilishiga 
yo‗l  qo‗yilmaydi‖,  deyiladi.  O‗zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  I.A. 
Karimov   ―Olloh  qalbimizda,  yuragimizda‖  (1999  yil)  nomli  asarida 
ta‘kidlanganidek, 
―Islom 
asrlar 
mobaynida 
umuminsoniy 
qadriyatlarni  o‗zida  mujassamlashtirgan,  u  bundan  keyin  ham 
xalqimizni  tarixiy  v a  madaniy  merosga  yaqinlashtirishi  lozim‖.   Shu 
bilan  birga  dunyov iy  dav latda  dinning  siyosatga,  sud  ishlariga, 
xokimiyat  uchun  kurashga  aralashuv i  dav lat  xav fsizligi  v a 
barqarorligiga  putur  etkazadi.  Diniy  dunyoqarash  umuminsoniy 
qadriyatlar  v ositasida  jamiyat  ma‘nav iy  kamolotiga  xizmat  qilishi 
lozim. 
 Dunyoqarshning  uchinchi  shakli  falsafiy  dunyoqarash  bo„lib,  u 

Download 0,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish