Маѕмуджон нажимов

Давлатларнинг сиёсий соҳадаги ҳамкорлиги энг аввало уруш ва 
тинчлик 
масалаларида 
кўзга 
ташланаѐтир. 
Давлатлар 
жаҳон 
ҳамжамиятининг замонавий ривожланиш даражаси глобал қуролли 
тўқнашувларга йўл қўймаслик имконини беради. Давлатлар ўртасида 
сиѐсий ҳамкорлик давлат ҳокимиятининг барча поғоналарида: 
парламентлараро, ҳукуматлараро миқѐсда ҳамда маҳаллий ўзини ўзи 
бошқарув органлари миқѐсида амалга оширилади. 
Европа ҳамжамияти умумий давлатлараро қонун чиқарувчи, ижро 
этувчи ва суд органларига эга бўлиб, уларнинг ваколатлари бирлашган 
давлатларнинг ўзаро манфаатлари билан чегараланган. Бундай 
давлатлараро тузилмалар конфедератив ва қисман федератив белгиларга 
эга, чунки уларнинг қонун чиқарувчи ва бошқарувчи органлари 
умумийдир.
1991 йили вужудга келган Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги 
(МДҲ) асосан иқтисодий ҳамкорлик тамойиллари асосига қурилган. 
Совет Социалистик Республикалар Иттифоқининг собиқ субъектлари кўп 
йиллик иқтисодий алоқалар билан узвий боғлангани сабабли, уларнинг бу 
ҳамдўстлик доирасидан ташқарида фаолият кўрсатиши катта қийинчилик 
туғдиради. Вақт ўтиши билан улар жаҳон тараққиѐти тажрибасидан 
унумли фойдаланиб, сиѐсий, ижтимоий, маданий ва бошқа соҳаларда 
янада уюшқоқ давлатлараро ҳамкорликка ўтишлари мумкин. 
БМТ ҳозирги замон давлатларининг сиѐсий манфаатларини 
мувофиқлаштирувчи асосий халқаро орган ҳисобланади. Низоларни, шу 
жумладан қуролли можароларни тартибга солиш масалалари билан 
БМТнинг доимий ишловчи органи – Хавфсизлик Кенгаши шуғулланади. 
Унга халқаро тинчлик ва хавфсизликни сақлаш, давлатлараро 
муносабатларнинг турли соҳаларида ҳамкорликни ривожлантириш 
бўйича кенг ҳуқуқлар берилган. 
Жаҳонда сиѐсий барқарорлик ва хавфсизликни сақлаш ишига 
минтақавий халқаро ташкилотлар: Араб давлатлари лигаси, Африка 
бирдамлик ташкилоти, Америка давлатлари ташкилоти ва бошқалар ҳам 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

18 
муносиб ҳисса қўшмоқдалар. Сиѐсий хусусиятга эга бўлган кўпгина 
масалаларни давлатлар бевосита дипломатик йўл билан, икки ѐки кўп 
томонлама музокаралар асосида ҳал қилмоқдалар.