Ma'mleketlik byudjet mazmuni ha'm funkciyalari

Ma'mleketlik byudjet

1.Ma'mleketlik byudjet mazmuni ha'm funkciyalari

2.Ma'mleketlik byudjettin' da'ramatlari

3. Ma'mleketlik byudjettin' qa'rejetleri

Калдыбаева Нурсулу

Ma'mleketlik byudjet ma'mleketlik finans sisteması nin' quramli bo'legi bolıp, sog'an sa'ykes tu'rde finans sistemasına baylanıslı barlıq belgilege iye ha'm og'an tiyisli bolg'an barlıq funkciyalardi orınlaydı.

• Ma'mleketlik byudjet ma'mleketlik finans sisteması nin' quramli bo'legi bolıp, sog'an sa'ykes tu'rde finans sistemasına baylanıslı barlıq belgilege iye ha'm og'an tiyisli bolg'an barlıq funkciyalardi orınlaydı.
• Ma'mleketlik byudjettin' qa'rejetleri, tap onin' da'ramatlari sıyaqlı, eki jaqlama xarakterge iye. Bir tarepten, bul ma'mlekettin' qa'rejetleri, basqa tarepten bolsa, subyektlerdin' iqtiyarina tusetug'in qaytarilmaytug'in qarjilar bolıp, olardin' da'ramatlarina aylanadı.

Ma'mlekettin' tiykarg'ı finanslıq jobasi ko'rinisinde nızamlı ra'smiylestirilgen, ma'mleket pul fondlarina du'ziw ha'm olardı paydalanıw barisindag'i ekonomikalıq qatnasıqlar kompleksine ma'mleketlik byudjet dep ataladı.

• Ma'mlekettin' tiykarg'ı finanslıq jobasi ko'rinisinde nızamlı ra'smiylestirilgen, ma'mleket pul fondlarina du'ziw ha'm olardı paydalanıw barisindag'i ekonomikalıq qatnasıqlar kompleksine ma'mleketlik byudjet dep ataladı.
• Ma'mleketlik byudjet ma'mlekettin' finans sistemasında oraylıq orın iyelep, onin' barlıq bo'limleri menen baylanısqan. Bunday baylanısiw eki bag'darda, yag'nıy byudjetke to'lemler ha'm byudjettin' finanslastiriw arqalı a'melge asırıladı.

Ma'mleketlik byudjet da'ramatlari ma'mleket JIO' bo'listiriw ha'm qayta bo'listiriw ulıwma processinin' elementlerinen biri bolıp, olar aralıq xarakterge iye. Olar yuridikalıq ha'm fizikalıq ta'replerge tiyisli bolg'an da'ramatlar ha'm jamg'armalardin' bir bo'limin byudjetke o'tkiziliwi na'tiyjesinde ju'zege keldi. Byudjet da'ramatlarinin' materiallıq buyimlasqan mazmunın ma'mlekettin' iqtiyarina barıp tusken pul qarjıları quraydı

Ma'mleketlik byudjet da'ramatlari ma'mleket JIO' bo'listiriw ha'm qayta bo'listiriw ulıwma processinin' elementlerinen biri bolıp, olar aralıq xarakterge iye. Olar yuridikalıq ha'm fizikalıq ta'replerge tiyisli bolg'an da'ramatlar ha'm jamg'armalardin' bir bo'limin byudjetke o'tkiziliwi na'tiyjesinde ju'zege keldi. Byudjet da'ramatlarinin' materiallıq buyimlasqan mazmunın ma'mlekettin' iqtiyarina barıp tusken pul qarjıları quraydı

Ma'mleketlik byudjettin' da'ramatlari o'zlerinin' dereklerdi, social-ekonomikaliq xarakteri, mu'likshilik tu'ri, qarjılardin' tu'siw tu'ri ha'm olardı byudjetke o'ndiriw usıllarına muwapıq klassifikaciyalaniwi mu'mkin.

Ma'mleketlik byudjettin' da'ramatlari o'zlerinin' dereklerdi, social-ekonomikaliq xarakteri, mu'likshilik tu'ri, qarjılardin' tu'siw tu'ri ha'm olardı byudjetke o'ndiriw usıllarına muwapıq klassifikaciyalaniwi mu'mkin.

• Ma'mleketlik byudjettin' da'ramatlari o'zdereklerine qaray to'mendegi toparlarg'a bo'linedi:
• •saliqli da'ramatlar
• •saliqiz da'ramatlari
• •tiklenbeytug'in tu'rde o'tkiziletug'in pul qarjıları.

Ma'mleketlik ha'kimiyat organları, jergilikli o'zin-o'zi basqarıw organları, byudjet sho'lkemlerinin' ag'imdag'i xızmetin ta'miyinlewge bag'darlang'an byudjet qa'rejetleri, basqa byudjetke ha'm ekonomikanın' ayrıqsha tarmaqlarina dotaciya, subsidiya ha'm subvenciya tu'rinde ko'rsetiletug'in, ma'mleket tarepinen qollap quwatlaw menen baylanıslı bolg'an qa'rejetler ha'm ma'mleketlik byudjet qa'rejetlerinin' toparlaniwina muwapıq kapital qa'rejetlerdin' quramına kiritilgen basqa qa'rejetler byudjettin' ag'imdag'i qa'rejetler dep ataladı.

• Ma'mleketlik ha'kimiyat organları, jergilikli o'zin-o'zi basqarıw organları, byudjet sho'lkemlerinin' ag'imdag'i xızmetin ta'miyinlewge bag'darlang'an byudjet qa'rejetleri, basqa byudjetke ha'm ekonomikanın' ayrıqsha tarmaqlarina dotaciya, subsidiya ha'm subvenciya tu'rinde ko'rsetiletug'in, ma'mleket tarepinen qollap quwatlaw menen baylanıslı bolg'an qa'rejetler ha'm ma'mleketlik byudjet qa'rejetlerinin' toparlaniwina muwapıq kapital qa'rejetlerdin' quramına kiritilgen basqa qa'rejetler byudjettin' ag'imdag'i qa'rejetler dep ataladı.