Mamasoli jumaboyev



Download 12,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet115/120
Sana31.12.2021
Hajmi12,91 Mb.
#220217
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   120
Bog'liq
bolalar adabiyoti va ifodali oqish (1)

E. Xudoyberdiyev.  Adabiyotshunoslikka  kirish.  T.,  2008- yil,  193- bet.


365
gan  yaxshiligi,  ayniqsa,  yolg‘onchiligi  o‘zining  boshiga  balo
olib  kålishi  tomoshabinni  o‘ylashga,  xulosa  chiqarishga  olib
kåladi.
Bunday  o‘ylab  ko‘rilsa,  tulkining  tadbirkorligi,  ishbilar-
monligi  orqasida  cholni  o‘limdan  asrab  qolishi  tomoshabinlar-
da  katta  taassurot  qoldiradi.
CHOL  BILAN  BO‘RI
Ishtirok  etuvchilar:
CHOL,  TULKI,  BO‘RI,  OVCHI.
S a h n a :
Chakalakzor,  qopqonda  yotgan  tulkining  ovozi  eshitiladi.
T u l k i :
Voy-dod.  Yordam¾  Dod  yordam!
Bormi  rahmdil  odam¾
(Jim  bo‘ladi.  Qo‘lida  qop  va  arqon  bilan
chol  kirib  kåladi.)
C h o l :
Cholman,  kåtdi  madorim,
Håch  qolmadi  darmonim.
Zo‘rg‘a-zo‘rg‘a  yuraman,
G‘ira-shira  ko‘raman.
Qani¾  biroz  dam  olay.
(Kunda  ustiga  o‘tiradi.  Tulkining  ovozi  eshitiladi.)
T u l k i :
Voy-dod,  yordam,  onajon,
Qayda  qolding,  otajon?!
Qutqaringlar,  o‘laman,
Ochilmayin  so‘laman.
(Jim  bo‘ladi.)


366
C h o l :
Voy-yu  nima  bu?..
Allakim¾
Dodladi-yu  bo‘ldi  jim¾
Qaray-chi,  kim  bo‘ldi?
(Axtaradi.)
T u l k i :
Mån — Tulki,
Yordam  båring,  bobojon,
Oyog‘imda  bor  qopqon.
C h o l :
Qo‘limdan  kålsa  yordam,
Ayamayman  mån  håch  ham.
(Axtarib  topolmaydi.)
Tulki,  qaysi  to‘rdasan?
Yoki  o‘lik  murdasan?
Tåzroq  bo‘l,  ovoz  chiqar.
T u l k i :
Chuqurdaman,  tåz  qutqar.
(Yig‘laydi.)
C h o l :
Qutqaraman,  yig‘lama,
Yurak-bag‘ring  tig‘lama.
(Chol  arqon  tashlab,  Tulkini  chuqurdan  tortib,
qopqondan  qutqaradi)
T u l k i :
Rahmat,  sizga,  chol  bobo,
Qutqardingiz  o‘limdan.
C h o l :
Yordam  qildim,  ey  „bola“
Nima  kålsa  qo‘limdan.
T u l k i :


367
Mån  ozodman,  quvnoqman,
Boyagiday  o‘ynoqman.
(O‘ynab  qo‘shiq  aytadi.)
Jon  bobojon,  bobojon,
Sizga  ko‘pdan-ko‘p  rahmat.
Båring  många  bir  arqon,
Tortmang  siz  aslo  zahmat.
(Arqonni  olib  chiqib  kåtadi.)
C h o l :
(Orqadan  qarab.)
Balli,  otangga  rahmat,
Umring  ziyoda  bo‘lsin.
Många  qilding  zo‘r  madad,
Yegan  tuzing  haq  bo‘lsin.
(Birdan:  „ Ushla,  qo‘yma!“  dågan  shovqin  eshitiladi.)
Bu  qanday  shovqin-suron,
„Ushla!  qo‘yma!“ — To‘polon?
O‘rmonga  o‘t  kåtdimi?
Yoki  ajal  yåtdimi?
(Pauza:  Chol  hayron.  Chopganicha  halloslab  Bo‘ri  kiradi.)
B o ‘ r i :
Boy  bobojon,  bobojon,
Yordam  båring  tåz  många.
C h o l :
Nima  bo‘ldi,  Bo‘rijon?
Ozor  bårdi  kim  sånga?
B o ‘ r i :
Qochdim  o‘rmonma-o‘rmon,
Qolmadi  månda  darmon.
Quvladilar  bårmay  kun,
Yulduz  bo‘ldi  många  tun.
Yashiring,  kålmoqda  yov,
Unda  yo‘q  shafqat-ayov.
Rahmingiz  kålsin  många.
(Yig‘laydi.)


368
C h o l :
Sho‘rlik,
Bo‘ri,  tortibsan  xo‘rlik.
Kål,  qopga  kir  va  jim  yot,
Kulcha  bo‘lib,  toshday  qot.
Ko‘rganlar  dåsin:  o‘tin
Faqat  jim  yot,  jim  yotgin.
B o ‘ r i :
Xo‘p,  yashiring  tåz.
Vaqt  oz.
(Qopga  kiradi.)
C h o l :
Jim  yot,  jim  bo‘l.
(Bo‘ri  jimiydi.)
Juda soz.
(Mårgan  kiradi.)
M å r g a n :
Hoy,  o‘tinchi  bobojon,
Hormang!
C h o l :
Bor  bo‘ling,  o‘g‘lon!
M å r g a n :
Qochirdim  bir  bo‘rini,
Ko‘kish,  aytsam  turqini.
So‘rayman  sizdan  shuni,
Ko‘rmadingizmi  uni!
O‘zi  juda  bahaybat,
Turgan-bitgani  g‘iybat.
Shum,  hiylagar  va  ayyor,
Ovqat  bor  joyda  tayyor,
Qo‘zi-qo‘ylarga  ofat.
C h o l :
Yomon  ekan  kasofat¾


369
M å r g a n :
Qopqon  qo‘ysam  ilinmas,
Tårisi  ham  shilinmas¾
Xayr,  qolmayin  yo‘limdan,
U  qutulmas  qo‘limdan.
C h o l :
Niyatingga  yåt,  bolam.
M å r g a n :
Xayr,  ota!
C h o l :
Xayr,  bolam!
(O‘zicha.)
Yolg‘onladim,  oqibat
Yomon  bo‘lmasin  faqat.
(Bo‘riga.)
Bo‘ri,  qopdan  chiq  tåzroq,
Mårgan  uzoq  kåtdi,  boq.
(Bo‘ri  qopdan  chiqadi.)
B o ‘ r i :
(Kulib.)
Omon  qoldim  o‘limdan,
Ha-ha-ha-ha-ha-ha,
Ha-ha-ha-ha-ha-ha.
Endi  måning  qo‘limdan —
Qutulmas  håch  qanday  ov,
Odam  zoti  många  yov!
(Kuladi.)
C h o l :
(Talvasaga  tushib.)
Yaxshilik  qildim  sånga!
B o ‘ r i :
Yomonlik  odat  många!  (Uliydi.)
24 — Bolalar  adabiyoti  va  ifodali  o‘qish


370
Mån  bo‘riman,  bo‘riman,
Odamlarning  sho‘riman.
C h o l :
(Yalinadi.)
Rahming  kålsin,  shafqat  qil,
O‘ldirma,  marhamat  qil.
B o ‘ r i :
Dushmanga  bo‘lmas  ayov,
Odam  zoti  många  yov
Qornim  ochdi,
Nachora.
(Cholga.)
Såni  yåyman,  båchora.
Arzing  bo‘lsa,  aytib  qol!
Ochligimdan  mån  båhol.
C h o l :
Xo‘p,  gapimga  quloq  sol,
Mån  rahmdil  qari  chol,
Dushmanni  do‘st  bilibman,
Ko‘ngil  bo‘shlik  qilibman.
(Nochor.)
Shuning  uchun  haqqing  bor,
Yeya  qol,  mån  gunohkor.
Låkin  gunohni  har  gal
O‘zga  birov  qilur  hal.
O‘rmonning  qonuni  shu.
B o ‘ r i :
Uncha  qiyin  emas  bu¾
Ammo  bu  yår  daraxtzor,
Na  odam  bor,  na  jonivor.
C h o l :
So‘nggi  iltimos  shuki¾
Ana kålmoqda¾
(Tulki  kirib  kåladi.)


371
T u l k i :
(Såzib.)
Omonmisan,  jon  bo‘ri,
Daraxtzorga  xon  bo‘ri.
Na  mushkul  ish  boshingda,
O‘ttiz  yashar  yoshingda?
B o ‘ r i :
Chol  mårgandan  qutqazdi,
Låkin  jonin  yutqazdi,
Qopga  kirib  qutuldim.
C h o l :
Mån  båchora  tutildim,
Bo‘ri  måni  yåyarmish.
Qorni  to‘yib  kåtarmish.
T u l k i :
(Bo‘riga.)
Qopga  sig‘dim  dåysanmi?
Cholni  endi  yåysanmi?
B o ‘ r i :
Ha,  sig‘dim,  cholni  yåyman!
T u l k i :
Gaping  yolg‘ondir  dåyman!
B o ‘ r i :
Rost.
T u l k i :
Rost  bo‘lsa,  hoziroq,
Qani,  qopga  kirib  boq!
Ko‘ray,  ishonay.
Kåyin —
Mayli,  cholni  sån  yågin!
B o ‘ r i :
Chol,  qopni  och,  kirayin!


372
T u l k i :
Sig‘ganini  ko‘rayin!
(Bo‘ri  qopga  kiradi.)
T u l k i :
Bobo,  qop  og‘zin  bog‘lang,
Bo‘rining  bag‘rin  dog‘lang.
(Chol  qopning  og‘zini  bog‘lay  boshlaydi.)
B o ‘ r i :
Voy-dod!  Bobo,  rahm  aylang!
T u l k i :
Qop  og‘zini  mahkam  bog‘lang!
C h o l :
(Bo‘riga.)
Dushmanga  bo‘lmas  ayov,
Doim  firib  bårar  yov.
(Chol  Bo‘rini,  Tulki  o‘tinni  orqalaydi.)
T u l k i   va  C h o l :
(Quvonishib  ashula  aytadilar.)
Biz  dushmandan  oldik  o‘ch,
Endi,  Bo‘ri,  bo‘lma  o‘ch!
Biz  ikkovmiz,  bizda  kuch,
Do‘stmiz  qadrdon.
C h o l :
Tulkibåk,  rahmat  sånga,
Yov  xavf  sololmas  bizga.
T u l k i :
Bobojon,  rahmat  sizga.
B i r g a :
Yasha,  qadrdon!
(Chiqib  kåtadilar.)

Download 12,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   120




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish