Ma’lumotlarni tanlash va ular ustida amallar

2.1-Laboratoriya ishi
Ma’lumotlarni tanlash va ular ustida amallar
Satrlar bilan ishlashda oddiy xabar chiqarishni ko’ramiz.Misol uchun select ‘Salom 213- talabalari’ bu buyruqni natijasi quyidagicha bo’ladi.Biz buni Postgresql dasturlash muhitida bajaramiz.

1-rasm
Keling endi shu matnda nechta belgi borligini sinab ko’ramiz. Buning uchun quyidagi buyruqdan foydalanamiz.
select LENGTH('Salom 213-guruh talabalari')

2-rasm
Ba’zi paytlarda matn yozayotganimizda ortiqcha bo’sh joylar qoldirib ketishimiz mumkin. Buni hal qilish uchun trim funksiyasidan foydalanamiz.
select (' 213 -guruh talabalari ') bu yerdagi bo’sh joyni olib tashlashni o’rganamiz.Buning uchun trim funksiyasidan foydalanamiz.


3-rasm
E’tibor bergan bo’lsangiz o’ng tarafdagi bo’sh joyni olib tashladi.Demak rtrim so’zi o’ng tarafdagi bo’sh joyni olib tashlar ekan.Xuddi shu so’zni ltrimga almashtirsak chap tarafdagi bo’sh joyni olib tashlaydi.

4-rasm
Agar trim so’zining o’zini qo’llaydigan bo’lsak ikki tarafdagi bo’sh joylarni olib tashlaydi.

5-rasm
Bizga Salom 20-10-guruh talabalari matni berilgan bo’lsin.Shu matndan salom so’zini ajratib olamiz. Buning uchun quyidagi buyruqni yozamiz.
select substring('Salom 213-guruh talabalari',1,5).
Bu yerda 1 belgidan boshlab 5 belgigacha bo’lgan ma’lumotlarni ajratib olishni belgilayapmiz.

1-rasm
Endi chap tarafdan birorta qismini qirqib olaylik buning uchun select left('Salom 213-guruh talabalari',9) buyrug’ini beramiz.
2-rasm
Xuddi shuniingdak left so’zini right so’ziga almashtirsak o’ngdan 9 ta belgini oladi.

3-rasm
Endi 213-guruh so’zini 212-guruhga almashtiraylik, buning uchun replace so’zidan foydalanamiz.
select replace('Salom 213-guruh talabalari','213', '212'). Bu yerda qavs ichidagi matndan keyin almashtiilishi kerak bo’lgan so’z, keyin o’rnatishimiz kerak bo’lgan so’z yoziladi.

4-rasm
Bizga berilgan matnni kata harflarda chop etishimiz kerak bo’lsa, upper metodidan foydalanamiz.
5-dars
Kichchik harflarga o’tkazmoqchi bo’lsak lower() metodidan foydalanamiz.

6-dars
Agar bizga berilgan qiymatlarni yaxlitlamoqchi bo’lsak round funksiyasidan foydalanamiz.

7-rasm
Ayni paytdagi vaqtni chop etmoqchi bo’lsak now() funksiyasidan foydalanamiz.
8-rasm

Agar jadvaldagi ba’zi ustunlarnigini chop etishimiz kerak bo’lsa

select ustun1,ustun2 from jadval_nomi
select id,fish from umumiy

3-rasm

Bizga takrorlanuvchi viloyatlardan faqat bitadan moni qolishi kerak bo’lsa, odatda DISTINCT kalit so’zidan foydalanamiz. Misol uchun:

select DISTINCT ustun_nomi from jadval_nomi

6-rasm
Bu yerda select kalit so’zidan keyin DISTINCT kalit so’zidan foydalandik.