“Маълумотлар тузилмаси ва алгоритмлар” фанининг мақсади ва вазифаси

Маълумотларнинг абстракт тузилмаси(мат)

• Чизиқли – рўйхат, стек, навбат ва дек;
• Чизиқсиз -тўплам, дарахт ва граф;
• бўлиши мумкин. МАТ маълумотлар тузилмасининг математик модели бўлиб, унда мт фойдаланувчи нуқтаи назаридан маъно жихатидан ўзини тутиши орқали аниқланади, яъни уни мумкин бўлган қийматлари, ундаги мумкин бўлган амаллар орқали аниқланади. МАТнинг конкрет амалга оширилиши маълумотлар тузилмаси дейилади, масалан, рўйхат ёки стек ва б.

МAT

• Формал ravishda, МAT компонентlar (ushbu ob'ektlarga nisbatan qo'llaniladigan operatsiyalar va ularning xususiyatlari) ro'yxati tomonidan aniqlangan ob'ektlar to'plami sifatida aniqlangan bo’lishi mumkin. Ushbu turning barcha ichki tuzilishi dasturiy ta'minot ishlab chiqaruvchidan yashiringan - bu abstraktsiyaning mohiyatidir. Ma'lumotlarning abstrakt turi, uning konkret bir turdagi realizatsiyasidan mustaqil bo'lgan funktsiyalar to'plami bo’lib, ular MATning qiymatlari ustida operatsiyalar bajarish uchun mo’ljallangandir. MAT-larning конкрет amalga oshirilishlariga(realizatsiya) ma'lumotlar tuzilmasi deyiladi.

Dasturlashda MATlar odatda mos turning realizatsiyasini yashiradigan interfeys sifatida taqdim etiladi. Dasturchilar MATlar bilan faqat o'zlarining interfeyslari orqali ishlaydi, chunki kelajakda amalga oshirish o'zgarishi mumkin. Ushbu yondashuv ob'ektga yo'naltirilgan dasturlashda inkapsulasyon printsipiga mos keladi. Ushbu uslubning kuchi aniq bajarilishini yashiradi. Faqatgina interfeys tashqarida ochiq ekan, ma'lumotlar strukturasi ushbu interfeysni qo'llab-quvvatlayotgan ekan, MAT sifatida belgilangan struktura bilan ishlaydigan barcha dasturlar ishlashni davom ettiradi. Ma'lumotlar tuzilmalarini ishlab chiquvchilar tashqi interfeys va funktsiyalar semantikasini o'zgartirmasdan, tezkorlik, ishonchlilik va ishlatilgan xotira nuqtai-nazaridan kelib chiqib algoritmlarini takomillashtirishni bosqichma-bosqich amalga oshirishni aniqlashtirishga harakat qiladalar.

• Dasturlashda MATlar odatda mos turning realizatsiyasini yashiradigan interfeys sifatida taqdim etiladi. Dasturchilar MATlar bilan faqat o'zlarining interfeyslari orqali ishlaydi, chunki kelajakda amalga oshirish o'zgarishi mumkin. Ushbu yondashuv ob'ektga yo'naltirilgan dasturlashda inkapsulasyon printsipiga mos keladi. Ushbu uslubning kuchi aniq bajarilishini yashiradi. Faqatgina interfeys tashqarida ochiq ekan, ma'lumotlar strukturasi ushbu interfeysni qo'llab-quvvatlayotgan ekan, MAT sifatida belgilangan struktura bilan ishlaydigan barcha dasturlar ishlashni davom ettiradi. Ma'lumotlar tuzilmalarini ishlab chiquvchilar tashqi interfeys va funktsiyalar semantikasini o'zgartirmasdan, tezkorlik, ishonchlilik va ishlatilgan xotira nuqtai-nazaridan kelib chiqib algoritmlarini takomillashtirishni bosqichma-bosqich amalga oshirishni aniqlashtirishga harakat qiladalar.