Malumotlar bazasi fanidan Mustaqil ish mavzu: data mamipulation language bajardi



Download 0,62 Mb.
bet1/2
Sana30.11.2019
Hajmi0,62 Mb.
#27803
  1   2
Bog'liq
MB MUSTAQIL ISHI 2

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

Axborot texnologiyalari kafedrasi



Malumotlar bazasi fanidan

Mustaqil ish

MAVZU: DATA MAMIPULATION LANGUAGE

Bajardi:DMB028-guruh talabasi Istamqulov Q

Tekshirdi: Azimov B

Toshkent 2019



MA’LUMOTLARNI MANIPULYATSIYALASH TILI OPERATORLARIDAN FOYDALANIB ODDIY SO’ROVLAR YARATISH ( SELECT, UPDATE, INSERT, DELETE ).

DML (Data Manipulation Language) – ma’lumotlarni qayta ishlash tili. Ma’lumotlar bazasi jadvallariga o’zgartirishlar kiritish uchun mo’ljallangan.

Ma’lumotlar bazasiga axborotlar qo'shish, yangilash, o'chirish va chiqarib tashlash imkonini beradi, odatda ma’lumotlami boshqarish tili (DML – Data Manipulation Language) yordamida amalga oshiriladi. Barcha ma’lumotlarning markazlashtirilgan saqlanishi mavjudligi va ulaming tavsifi ba’zan so'rovlar tili (querylanguage) deb ataluvchi so'rovlarda tashkil etilgan umumiy uskunasi sifatida DML tilidan foydalanish imkonini beradi. So'rovlar tilining mavjudligi o'ziga xos faylli tizimlarni cheklanishlardan yo'qotish imkoniyatini beradi, unda foydalanuvchilarning fiksirlangan so'rovlar to'plami ustida ish olib borishlari yoki dasturiy ta’minotni boshqarishda ko'proq murakkab muammolar uchun doimiy ravishda yaratilayotgan dasturlar sonining oshishi nazarda tutiladi.



DML tilining ikki xil turi mavjud - protsedurali va protsedurali bo'lmagan tillar. Ular bir-biridan ma’lumotlardan ko'chirma olish usullari bilan farqlanadi. Ular o'rtasidagi asosiy farq, protsedurali tillar odatda MB da ketma-ket ravishda axborotlarni qayta ishlaydi, protsedurali bo'lmagan tillar butun yozuvlar to'plamiga birdan operatsiyaga kirishadi.

Ma’lumotlarni manipulyatsiyalash operatorlari Data Manipulation Language (DMP)



Operator

Ma’nosi

Amal

DELETE

Satrni o’chirish

Jadvaldagi bitta satrni o`chirishda foydalanish

INSERT

Satrni qo’yish

Jadvalga bitta satrni qo’yish. Bu operatorning boshqa modifikatsiyalarida biror jadvalning bir necha stari yoki so’rov natijasi jadvalga qo’yilishi mumkin.

UPDATE

Satrni yangilash

Bitta yoki filtratsiya shartini qanoatlantiruvchi bir necha ustunlaridagi bitta yoki ko’proq ustunlardagi qiymatlarni almashtirish

SELECT

Satrni tanlash

Relyatsion algebraning barcha amallarini bajaruvchi operator bo’lib so’rovga mos natijaviy jadvalni xosil qiladi.

Hamma satrlar Oracle da INSERT buyrug’i yordamida kiritiladi. INSERT quyidagi formatga ega:

INSERT INTO VALUES ( [,] ... );

Masalan, guruh jadvaliga yangi satr kiritish uchun quyidagi buyruqdan foydalanish mumkin:



INSERT INTO guruh VALUES (`2`,`Istamqulov ’, ‘Qodirbek’);

INSERT – SQL da barcha satrlar ushbu buyruq yordamida kiritiladi.Sintaksisi esa quyidagicha:

INSERT INTO VALUES (“ustun_info”, “ustun_info”, … );

Satrlarni o’chirish. Satrlarni jadvaldan DELETE buyrug’i bilan o’chirish mumkin. U alohida qiymatlarni emas faqat satrlarni o’chiradi. DELETE quyidagi formatga ega:

DELETE
[WHERE search-condition];

Masalan, sotuvchilar jadvalidagi hamma satrlarni o’chirish uchun, quyidagi shartni kiritish mumkin: DELETE Guruh;

Ma’lum satrlarni o’chirish uchun shartlardan foydalaniladi. Masalan, jadvaldan Axelrod sotuvchini o’chirish uchun uning nomerini shartda berish kerak:

DELETE guruh WHERE Id= 1;

Maydon qiymatlarini o’zgartirish. O’zgartirish UPDATE buyrug’i yordamida bajariladi. Bu buyruqda UPDATE ifodasidan so’ng jadval nomi va SET ifodasidan so’ng ma’lum ustun uchun o’zgartirish ko’rsatiladi.

UPDATE



SET column = ‘qiymat’

[WHERE search-condition]

Masalan,



UPDATE guruh SET Id= ‘2’ where ism=Qodirbek ;

Ma’lum satrlarni o’zgartirish uchun DELETE dagi kabi shartlardan foydalanish kerak. Masalan, Peel (SNum=11) sotuvchining hamma buyurtmachilari uchun bir xil o’zgartirish quyidagicha kiritiladi:



UPDATE guruh SET Id= ‘2’ where ism=Qodirbek ;

SET vergul bilan ajratilgan ixtiyoriy sondagi ustunlarga qiymat tayinlashi mumkin. Masalan:'



UPDATE Guruh SET Fam=’Istamqulov’, Ism=’Qodirbek’ WHERE Id=1;

UPDATE – Maydon qiymatlarini o’zgartirish buyrug’i. Sintaksisi esa 2 hil:

UPDATE SET column=expression;

UPDATE SET column=expression WHERE qidiruv_sharti;

4. SELECT so’rov operatori

SELECT operatori MB jadvallaridan natijaviy to’plam olish uchun mo’ljallangandir. SELECT operatori yordamida MBga so’rov beriladi va u foydalanuvchiga ma’lumotlarning natijaviy to’plamini qaytaradi. Bu ma’lumotlar jadval shaklida qaytariladi. Bu jadval keyingi SELECT operatori tomonidan yana qayta ishlanishi ham mumkin.

Masalan, OFFICES jadvalidagi hamma yozuvlarni qaytaruvchi sodda so’rov quyidagicha yoziladi. SELECT * FROM OFFICES

SELECT operatori WHERE sharti berilgan shart asosida kerakli ma’lumotlarni qaytarish uchun xizmat qiladi

SELECT – Amal bajaradigan jadvalimizni tanlash, ekranga chiqarish komandasi. Sintaksisi esa quyidagicha:

SELECT *FROM // jadvalni to’liq chiqarish

SELECT FROM // jadval ustunlarini chiqarish

Ishni bajarish tartibi: fakultet, spection, guruh mavzusida jadval olib endi ushbu mashg’ulotimizda biz yuqorida o’rgangan buyruqlarimizdan foydalanib ushbu jadvallarga ma’lumot kiritamiz.

1. Biz yuqoridagi fakultet jadvali ustida amalga oshiramiz. Avval unga INSERT buyrug’idan foydalanib ma’lumot kiritamiz, so’ng Run va natijani ko’ramiz:



2. Unga yana ma’lumot kiritamiz:





3. Endi mavjud ma’lumotni o’zgartirishni o’rganamiz


Download 0,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish