Maʻlumotlar bazasi boshqarish va dasturlash texnologiyalari fanidan amaliyot darslari

7-mavzu: So‘rovlarda arifmetik, mantiqiy funksiyalarni ishlatish.
Ishdan maqsad: maʻlimotlar bazasini boshqarish va loyihalash, predmet sohaning sxemasini va mantiqiy loyihasini ishlab chiqish bo`yicha ko`nikmaga ega bo`lish.
Masalani qo`yilishi: maʻlumotlar bazasini boshqarish va loyihalash modelini ishlab chiqish.
Uslubiy ko`rsatmalar: Arifmetik operatorlar bir yoki bir nechta ma'lumot turlarining ikkita ifodasi bo'yicha matematik operatsiyalarni bajaradilar. Ular raqamli ma'lumotlar turlari toifasidan ishlaydi.

7.1-jadval
Operator	Izohi
+ (plyus)	Qoʻshish operatori
- (minus)	Ayirish operatori
* (koʻpaytirish)	Koʻpaytirish operatori
/ (boʻlish)	Boʻlish operatori
% (boʻlib qoldiqini olish)	Boʻlib qoldigʻini olish operatori

Shuningdek (+) va (-) operatorlarni datetime va smalldatetime toifasidagi qiymatlarni arifmetik amallarida ham qoʻllaniladi.
SQL-ni yangi o'zlashtirayotganimiz sababli, oddiy variantlarni ko'rib chiqamiz. Oldingi darslarda aytib o'tganimdek, SQL asosan ma'lumotlar bazasi jadvallari ustunlari bilan ishlaydi. Shuning uchun, kerakli operatsiyalarni bajarish uchun kerakli ustunlarning nomlaridan foydalanish kerak. Bundan tashqari, maktabning o'qitilgan matematik qoidalar ham unutmang: «Agar ifodada koʻpaytirish yoki boʻlish amallari boʻlsa oldin ular bajartiladi keyin qoʻshish va ayirish. Agar ifodada qavslar boʻlsa oldin qavsning ichi va undan keying tartibdagi amalar bajariladi» Ushbu mulohazani eʻtiborsiz qoldirmaslik kerak, chunki maʻlumotlar bazasi bilan ishlashda yordam beradi.
Maʻlumotlar bazasi bilan ishlaganda arifmetik operatsiya natijalari alohida ustunga chiqariladi. Masalan: Ishchilarga oylik moashi belgilangan va ununi berish kerak. Ular bir oy davomida bir necha marta kam-kamdan pul olganligini ham hisobga olish shart. Ushbu vaziyat uchun SQL soʻrovi quyidagicha amalga oshiriladi.