Ma’lumki iqtisodiyot rivojlangan sari milliy chegaralar kesib o’tiladi, transchegaraviy faoliyatlar paydo bo’ladi, xalqaro miqyosda ishlar olib borila bshlaydi

1-jadval
O‘zbekistonning boshqa mamlakatlar bilan ikki karra soliq solishga yo‘l qo‘ymaslik to‘g‘risidagi xalqaro shartnoma tuzgan davlatlar ro’yxati⁸

№	Chet el davlati – sherik	Hujjat turi	Imzolangan sana
	Avstriya	Konvensiya	14.06.2000
	Ozarbayjon	Shartnoma	27.05.1996
	Baxrayn	Shartnoma	05.06.2009
	Belarus	Shartnoma	22.12.1994
	Belgiya	Konvensiya	14.11.1996
	Bolgariya	Konvensiya	24.11.2003
	Buyuk Britaniya	Konvensiya	15.10.1993
	Vengriya	Konvensiya	17.04.2008
	Vetnam	Shartnoma	28.031996
	Germaniya	Shartnoma	07.09.1999
	Gretsiya	Konvensiya	01.04.1997
	Gruziya	Konvensiya	28.05.1996
	Misr	Shartnoma	05.09.2018
	Isroil	Konvensiya	15.09.1998
	Hindiston	Shartnoma	09.07.1993
	Indoneziya	Shartnoma	27.08.1996
	Yordaniya	Shartnoma	23.11.2010
	Eron	Shartnoma	26.04.2002
	Irlandiya	Konvensiya	11.07.2012
	Ispaniya	Konvensiya	08.07.2013
	Italiya	Konvensiya	21.11.2000
	Qozog’iston	Shartnoma	12.06.1996
	Kanada	Konvensiya	17.06.1999
	Xitoy	Shartnoma	03.06.1996
	Koreya	Konvensiya	11.02.1998
	Quvayt	Shartnoma	19.01.2004
	Qirg’iziston	Shartnoma	24.12.1996
	Latviya	Konvensiya	03.07.1998
	Litva	Konvensiya	18.02.2002
	Lyuksemburg	Konvensiya	02.07.1997
	Malayziya	Shartnoma	06.10.1997
	Moldova	Shartnoma	30.03.1995
	Niderlandiya	Konvensiya	18.10.2001
	BAA	Shartnoma	26.10.2007
	Ummon	Shartnoma	30.03.2009
	Pokiston	Konvensiya	22.05.1995
	Polsha	Shartnoma	11.01.1995
	Portugaliya	Konvensiya	11.09.2001
	Rossiya	Shartnoma	02.03.1994
	Ruminiya	Konvensiya	06.06.1996
	Saudiya Arabistoni	Konvensiya	18.11.2008
	Singapur	Shartnoma	24.07.2008
	Slovakiya	Shartnoma	06.03.2003
	Sloveniya	Shartnoma	11.02.2013
	Tojikiston	Shartnoma	09.03.2018
	Tailand	Konvensiya	23.04.1999
	Turkmaniston	Shartnoma	16.01.1996
	Turkiya	Shartnoma	08.05.1996
	Ukraina	Shartnoma	10.11.1994
	Finlyandiya	Shartnoma	09.04.1998
	Fransiya	Konvensiya	22.04.1996
	Chexiya	Shartnoma	02.03.2000
	Shveysariya	Shartnoma	03.04.2002
	Estoniya	Konvensiya	28.09.2012
	Yaponiya	Konvensiya	18.01.1986

O‘zbekiston bilan ikki baravar soliq solishga yo‘l qo‘ymaslik to‘g‘risidagi shartnoma tuzgan mamlakatlar ro‘yxati 2-jadvallda keltirilgan. Ikki tomonlama soliq shartnomani tuzish – bu davlatning kim bilan va qanday shartlarda shartnoma tuzishini mustaqil belgilash huquqi. Bu shartnomalar “O’zbekiston Respublikasi xalqaro shartnomalari to’g’risida” gi qonunga muvofiq imzolanadi va tadbiq qilinadi. Hozirgi vaqtda daromad va kapitalga soliqqa nisbatan Modelli konvensiya (Model Convention with Respectto TaxesonIncomeandon Capital) asosida ikki tomonlama shartnomalar mazmunini bir hillashtirish jarayoni bormoqda. Bu model Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (IHTT) tomonidan ishlab chiqilgan va O‘zbekistonning boshqa mamlakatlar bilan ikki karra soliq solishga yo‘l qo‘ymaslik to‘g‘risidagi xalqaro shartnomalarni ishlab chiqishda qo‘llanadi. O‘zbekiston ushbu lahzada ikki karra soliq solishga yo‘l qo‘ymaslik va daromad hamda kapitaldan soliq to‘lashdan bosh tortishni oldini olish to‘g‘risida 55 ta shartnomani imzoladi. Shartnoma yuridik shaxslar daromadiga soliqqa nisbatan amal qiladi. Qurilish va xizmat ko‘rsatishdan dividendlar, foizlar, royalti, daromadlar – soliqqa solish ob’ekti hisoblanadi.
Dividendlar - aksiyador (ishtirokchi) tomonidan yuridik shaxs foydasini taqsimlashda olgan daromad.
Foizlar - har qanday turdagi qarzlarni to'lashdan olinadigan daromad.
Royalti - har qanday nomoddiy aktivdan foydalanish yoki undan foydalanish huquqi uchun to'lovlar.
2-jadval
Xalqaro shartnomalar doirasida chet davlatlarida to’lanadigan soliq stavkalari⁹

	Davlat	Dividendlar	Foizlar	Royalti	Qurilish maydonchasi / xizmat ko'rsatish **
1	Avstriya	a) dividendlarning yalpi miqdoridan 15%; b) agar haqiqiy egasi dividendlarni to'laydigan kompaniya mol-mulkining kamida 10 foiziga bevosita egalik qiladigan kompaniya bo'lsa (sheriklikdan tashqari) bo'lsa, dividendlar umumiy miqdorining 5 foizi	10%	5%	12
2	Ozorbayjon	10%	10%	10%	6 / 6
3	Bahrayn	8%	8%	8%	06.июн
4	Belarusiya	15%	10%	15%	12
5	Belgiya	a) boshqa holatlarda 5% (10 da) va 15%.	0 (davlat zaymlari uchun) va 10 (boshqa hollarda)	5%	12
6	Bolgariya	10%	0* va 10%	10%	12 / 6
7	Buyuk Britaniya	5% (10% da) va boshqa barcha holatlarda 10%.	5%	5%	12
8	Vengriya	10%	0* va 10%	10%	12.июн
9	Vetnam	15%	0* va 10%	15%	6 / 6
10	Germaniya	5 (25% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	0* va 5%	5 va 3%	12
11	Gretsiya	8%	0* va 10%	8%	12.дек
12	Gruziya	5 (25% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	0* va 10%	10%	6 / 6
13	Isroil	10%	10%	5 va 10%	09.сен
14	Hindiston	10%	10%	10%	12
15	Indoneziya	10%	10%	10%	6 / 3
16	Iordaniya	Boshqa holatlarda 7% (25%) va 10%.	10%	20%	06.июн
17	Eron	8%	10%	5%	12
18	Irlandiya	5% (10% da) va boshqa barcha holatlarda 10%.	5%	5%	9
19	Ispaniya	5% (25 da) va boshqa barcha holatlarda 10%.	0* va 5%	5%	12
20	Italiya	10%	0* va 5%	5%	12
21	Qozog'iston	10%	0* va 10%	10%	12 / 12
22	Kanada	5 (10% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	0* va 10%	5 va 10%	12
23	Xitoy	10%	0* va 10%	10%	12
24	Koreya	5 (25% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	5%	2 va 5%	12
25	Quveyt	5% (25 da) va boshqa barcha holatlarda 10%.	0* va 8%	20%	3
26	Qirg'iziston	5%	5%	15%	12 / 24 / 24 / 12
27	Latviya	10%	0* va 10%	10%	6
28	Litva	10%	0* va 10%	10%	12
29	Lyuksemburg	5 (25% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	10%	5%	12
30	Malayziya	10%	0* va 10%	10%	12
31	Moldova	5 (10% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	0* и 10%	15%	6
32	Niderlandiya	5% (25 da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	10%	10%	12
33	BAA	5 (25% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	0* va 3%	10%	12.сен
34	Oman	7% va davlat idoralari uchun to'liq imtiyoz	0* va 7%	10%	9 / 6
35	Pokiston	10%	0* va 10%	15%	6
36	Polsha	5% (20 da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	10%	10%	6 (12)
37	Rossiya	10%	0* va 10%	0%	12
38	Ruminiya	10%	0* va 10%	10%	09.сен
39	Saudiya Arabistoni	7%	7%	10%	6 / 6
40	Singapur	5%	5%	8%	12 / 6
41	Slovakiya	10%	10%	10%	9 / 6
42	Sloveniya	8%	8%	10%	06.июн
43	Tojikiston	5% (25 da) va boshqa barcha holatlarda 10%.	10%	10%	06.июн
44	Tailand	10%	10 va 15%	15%	6 / 6
45	Turkmaniston	10%	0* va 10%	10%	12.июн
46	Turkiya	10%	0* va 10%	10%	36
47	Ukraina	10%	10%	10%	12 / 12 / 12
48	Finlandiya	5 (10% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	0* va 5%	5 va 10%	9 / 9
49	Fransiya	5 (10% da) va boshqa barcha holatlarda 10%.	5%	0%	12
50	Chexiya	5 (25% da) va boshqa barcha holatlarda 10%.	0* va 5%	10%	12 / 6
51	Shveytsariya	5 (20% da) va boshqa barcha holatlarda 15%.	0* va 5%	5%	12
52	Estoniya	Boshqa holatlarda 5% (25%) va 10%.	5%	10%	09.июн
53	Yaponiya	5% (25% da), qolgan holatlarda 10%	0* va 5%	0 va 5%	12%

* foizli daromadlar hukumat tomonidan kafolatlangan yoki kafolatlanmagan.
** doimiy muassasani shakllantirish muddatlari (oylarda).¹⁰
Yuqoridagi jadvalda davlatimiz bilan xalqaro shartnoma tuzgan davlatlar ro’yxati va bu davlatlarda to’lanadigan ayrim soliqlarning stavkalari keltirilgan. Mamlakatimiz fuqarolari yuqoridagi davlatlarga borib ish faoliyatini amalga oshirsa va dividendlar, foizlar, royaltilardan daromad olganda xalqaro shartnomalar asosidagi yuqoridagi stavkalarda faqatgina bitta davlatga soliq to’laydi. Shuningdek bizni mamlakatimiz fuqarolarida ko’p uchraydigan quriilish maydonlarida ishash va boshqa xizmatlarni ko’rsatish orqali topiladigan daromad topganda ham yuqoridagi soliq stavkasida soliq to’laydi. Yuqoridagi jadvaldagi ko’p stavkalar mamlakatimiz soliq qonunchiligida belgilangan stavkalarga mos keladi. Agarda stavkalar mos kelmasa qo’shib to‘lanadi yoki qaytarib beriladi. Masalan chet davlatlari soliq to’lovchisi hisoblangan mamlakatimiz jismoniy shaxslari yoki yuridik shaxslari yuqoridagi 2-jadvaldagi daromadlarni olganda va anashu stavkalarda soliq to’laganda, soliq stavkasi davlatimizga mos kelmasa qayta hisoblashish olib boriladi. Agar soliq stavkasi davlatimizdagi stavkadan baland bo’lsa ortiqcha to’langan bo’ladi. Ortiqcha to’langan soliq summasi soliq to’lovchiga naqd ko’rinishida yoki boshqa soliq to’lovlariga o’tkazish orqali qaytarilishi mumkin. Aksincha soliq stavkasi past bo’lsa, qo’shimcha soliq summasi soliq to’lovchidan mamlakatimiz byudjetiga undiriladi. Bular hammasi soliqning adolatlilik prinsipi ta’minlash uchun amalga oshirilmoqda desak xato bo’lmaydi.