Maktabgacha yoshdagi bolalarning jismoniy tarbiyasi. Reja

Madaniy-gigiyenik ko‘nikmalar va odatlarni tarbiyalash. Madaniy-gigiyenik ko‘nikmalarga badanni ozoda tutishga, to‘g‘ri ovqatlanishga, atrof-muhitda tartib saqlashga rioya qilish va bolalarning bir-birlari bilan, kattalar bilan, o‘zaro madaniy munosabatlariga doir ko‘nikmalar kiradi.

1. 
   Madaniy-gigiyenik ko‘nikmalarni shakllantirishda quyidagi shartlarga e’tibor qaratish zarur: Maktabgacha ta’lim muassasasi va oilada harakatlar va topshiriqlarni bajarish uchun qulay vaziyatni (qulay mebel, jihozlar) yaratish.
   
2. 
   O‘zlashtirilayotgan madaniy-gigiyenik ko‘nikmalarni qat’iy belgilangan tartibda bir vaqtda bajarishga o‘rgatish.
   
3. 
   Har bir bola bilan yakka tartibda ish olib borish.
   
4. 
   Bolalarni madaniy-gigiyenik ko‘nikmalarni o‘zlashtirishlarini nazorat qilib borish.
   
5. 
   Bolalarni kattalarning barcha gigiyenik va madaniy talablarini so‘zsiz bajarishga o‘rgatish.
   

Jismoniy mashqlar va massajdan foydalanish. Jismoniy mashqlar – jismoniy tarbiya vazifalarini hal etishga qaratilgan maxsus harakatlar, shuningdek harakat faoliyatining murakkab turlaridir. Jismoniy mashqlar organizmga ko‘p qirrali fiziologik ta’sir ko‘rsatadi. U modda almashinuvini, qon aylanish jarayonlarini faollashtiradi, suyaklarning o‘sishiga yordam beradi.
Massaj. Kichik bolalarni tarbiyalashda passiv gimnastika turlaridan biri – massaj (uqalash) qo‘llaniladi. Uqalash ta’sirida qon tarkibi, asab tizimi vazifalari, shuningdek teri va muskullarning oziqlanishi yaxshilanadi, issiqlik chiqishi ko‘payadi, muskullarning charchashi yo‘qoladi.
MTMlarning katta va tayyorlov guruhlarida, mashg‘ulotlar ӱrtasida olib boriladigan jismoniy mashqlardan namunalar.
1-mashq.
-O‘rindan turib, qo‘llar chap yelkada bolta ushlagandek holatda turiladi, she’r:
Biz o‘rmonga boramiz,
Qo‘limizda boltamiz.
Daraxtlarni kesamiz
1-2-3-4, 1-2-3-4.
-She’rni aytib, sanoqqa kelganda bolta chopgandek harakat qilinadi.
-1 – pastga, 2 – o‘ng yelkada, 3 – pastga, 4 – chap yelkada. Sanoqni 2-3 marta qaytarilgandan keyin «Uf, charchadik» so‘zi aytilganda qo‘llar pastga tushirib silkitiladi.