Maktabgacha yoshdagi bolalarning ekologik madaniyatini rivojlantirishning zamonaviy mexanizmlari mavzusidagi dissertatsiya asosnomasi

Dissertatsiya ishining davlat dasturlari yoki ilmiy-tadqiqot ishlari rejalari bilan bog’liqligi. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, O’zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida”gi qonuni, O’zbekiston Respublikasining “Maktabgacha ta’lim va tarbiya to’g’risida”gi qonuni, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 8-mayda imzolagan “Maktabgacha ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to’g’risida”gi PQ-4312 sonli Qarori, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 28-yanvardagi ”2022-2026 yillarga mo’ljallangan Yangi O’zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to’g’risida”gi PF-60 sonli qarori, O’zbekiston Respublikasining 2018-yil 3-oktyabrdagi “Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida davlat boshqaruvi tizimini takmillashtirish bo’yicha qo’shimcha chora-tadbirlari to’g’risida”gi PQ-3956 sonli qarori, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 30-oktabrdagi “2030-yilgacha bo’lgan davrda O’zbekiston Respublikasining atrof-muhitni mhofaza qilish knsepsiyasini tasdiqlash to’g’risida”gi PF-5863 snli qarori, O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 13-mayda “Maktabgacha ta’lim tashkilotlari faoliyatini yanada takomillashtirish chora –tadbirlari to’g’risida”gi PQ-391 sonli Qarori, O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 27-mayda “O’zbekiston Respublikasida Ekologik Ta’limni Rivojlantirish Konsepsiyasi Tasdiqlash To’g’risida”gi 434-sonli qarori hamda mazkur sohaga oid boshqa me’yoriy-huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalarni amalga oshirishda mazkur dissertatsiya tadqiqoti muayyan darajada xizmat qiladi.
Tadqiqotning o’rganilganlik darajasi: Pedagogik olimlar va ularning ilmiy-tadqiqot ishlarini o’rganish, hozirgi ekologik muammolar ijtimoiy-siyosiy ahamiyatga ega bo’lib unga insonparvarlik va tarbiyaviy jihatdan yondashishni talab etadi. Markaziy Osiyoda yashab ijod etgan buyuk mutafakkirlar Muhammad Muso al-Xorazmiy, Abu Nasr Farobiy, Abu Rayhon Beruniy , Abu Ali ibn Sino, Zahiriddin Muhammad Bobur kabi ulug’ mutafakkir bobolarimizning asarlarida ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiat boyliklaridan asrash kabi ekologik masalalarning amaliy ahamiyati haqida mulohazalar mavjud.
Bundan tashqari payg’ambarimiz Muhammad alayhissalom hadislarida ham bir qator ekologik pand nasihatlar keltirilgan.
Zardushtiylikning muqaddas kitobi hisoblangan “Avesto” kitobida ham tabiatni asrash tuproq, suv, olov muqaddas sanalgan. Suvga tupurmaslik turli xil axlatlar tashlash kerak emasligi haqida fikrlar berib o’tilgan.
Birinchi Prezidentimiz I.A.Karimovning asarlarida ekologiya va ekologik ta’limning metodolik asoslari yoritib o’tilgan. Tabiiy resurslardan foydalanish, atrof-muhitga zarar yetkazmaslik, yashash muhiti, mamlakatimiz tabiiy va ma’naviy ekologiyasining uzviyligi kabi g’oyalar bir qator asarlarida o’z ifodasini topgan.
Ekologik ta’limning nazariy va amaliy pedagogik asoslarini akademigi I.D.Zverev , A.N.Zaxlebniylar [39, 40] tomonidan ishlab chiqilgan.
Ekologik ta’lim berishning mazmuni, metodikasi, shakli, vositalarini, ekologik ta’limning tarixiyligi , uzluksiz ekologik ta’lim konsepsiyasi va fan E.O.Turdiqulovning [ 47] ilmiy tadqiqot ishlarida o’z ifodasini topgan.
Ekologik ta’limning ijtimoiy falsafiy jihatlari Yu.Shodimetov[31] , B.Ziyomuhammedov [11] tomonidan tahlil etilgan.
L.T.Shonosirovaning [50] ilmiy tadqiqotida maktabgacha yoshidagi bolalar ga ekologik bilimlar berish yoritilgan.