Maktabgacha ta’lim tashkilotlari kun tartibida sport-sog’lomlashtirish ishlari

Ertalabki gimnastika kompleksi uchun mashqlar tanlash

Ertalabki gimnastikani muntazam o’tkazish mashqlarni bolalar bilan avval o’rganilgan mashqlar ichidan oldindan tanlab olishni talab etadi. Tanlab olingan mashqlardan har kuni foydalanish uchun komplekslar tuziladi. Kompleks uchun mashqlarni tanlash organizmning hayot faoliyatini oshirishni ko’zda tutadi. Muayyan tartibda "joylashgan turli muskul gruppalarini intensiv faoliyatga tortishni ko’zda tutuvchi mashqlar har bir kompleks mazmunini tashkil etadi. Bunda mashg’ulotlarning quyidagi izchilligi belgilanadi: 1) yelka kamari muskullarini rivojlantiruvchi va mustahkamlovchi, yelka bo’g’imlari, ko’krak qafasi harakatchanligini rivojlantirishga, umurtqa pog’onasini rostlashga xizmat qiluvchi mashqlar; 2) orqa muskuli va umurtqa pog’onasi egiluvchanligini rivojlantirish va mustahkamlashga mo’ljallangan, bu muskullarning rivojlanishiga xizmat qiluvchi, ichki organlarga massaj kabi tahsir etuvchi, oyoq bo’g’imlarini rivojlantiruvchi, to’g’ri qad-qomatning shakllanishiga yordam beruvchi mashqlar; 3) qorin va oyoq muskullarini rivojlantirishga mo’ljallangad, bu muskullarni mustahkamlashga qaratilgan va ichki organlarga massaj kabi ta’sir qiluvchi mashqlar.

Ertalabki gimnastika organizmning funksional holatiga rohatbaxsh etadigan yurish va yengil yugurish yassi tovonlikdan saqlanishni, fazoda mo’ljal olishni ko’zda tutuvchi uzoq davom etmaydigan mashqlar bilan boshlanadi. So’ng bolalar umumrivojlantiruvchi mashqlarni bajarish uchun bir necha kolonna yoki doyra bo’lib saflanadilar. So’ngra yugurish (yoki sakrash)dan asta-sekin avval intensiv, keyin joyida turib yurishga o’tish va to’xtash bilan tugallanadigan mashqlar bajariladi.

Shunday qilib, ertalabki gimnastika jarayonida barcha asosiy muskul gruppalari ishga tushadi va butun organizmni faoliyat holatiga keltiradi. Yugurish yoki sakrash vaqtida juda katta jismoiiy nagruzkadan so’ng uning asta-sekin pasayishi (yurish vaqtida) yuz beradi va to’xtash chog’iga kelib organizm holati azvalgi normasiga qaytadi. Ertalabki gimnastika chog’ida gimnastika predmetlari (bayroqchalar, tayyoqchalar, chambaraklar va hokazo)dan foydalanish juda o’rinli bo’ladi. Bu ularni muayyan tartibda va kelishilgan joyda saqlashni talab etadi, chunki ularni bolalar yurish jarayonida qo’yilgan joyidan oladilar.