Maktabgacha ta’lim kelajak poydevori

Maktabgacha ta’lim kelajak poydevori.

Vatan shuhrati kundan kunga yuqorilab borayotgan imoratdir va har bir inson bu imoratga baholi qudrat o’z tamol topshini qo’ymog’i lozim. Bu hammamizning oldimizga qo’ygan maqsadimiz bo’lmog’i kerak, men o’z oldimga ana shunday maqsadlarni qo’ydim. Unversitetga hujjat topshirishimdan oldin onam so’rab qoldi; “Qizim sen nima uchun maktabgacha ta’limda o’qimoqchisan?” onamga javoblarim ko’p edi... lekin asosiy sabab bolajonlarni yaxshi ko’rganim hamda ularni bolaligidan bilimli, aqilli, komil inson bo’lib tarbiyalanishida o’z hissamni qo’shish edi.

Maktabgacha ta’lim sohasi shunday bir ajoyibki uni ta’riflab bo;’lmaydi, chunki bolalarni endigina tili chiqqanidan biz kabi tarbiyachilar qo’lida tarbiyalanib komil inson bo’lib yetishishi juda katta ma’suliyat bilan ajoyib bir iftihor hamda faxrdir. Maktabgacha ta’lim sohasi bugungi kunda hech ikkilanmasdan kelajagimiz poydevori deya olamiz, chunki inson umri mobaynida oladigan bilimning 70 foizini ana shu bog’cha yoshida egallar ekan, endi tasavvur qilaylik bolalarga yoshligidan hamma narsaga qizig’ishini oshirsak vatanga, oilaga, tabiatga bo’lgan mehr muhabatini uyg’otsak, o’zlarida hali namoyon bo’lmagan yashirin qobilyatlarini yuzaga chiqarishiga ko’maklashsak haqiqiy poydevorga ana shundan birinchi tamal toshini qo’ygan bolamiz. Hozirgi kunda muhtaram pirezidentimiz maktabgacha ta’lim sohasini rivojlantirishga alohida e’tibor qaratmoqda. Pirezdentimiz bu tizimni chuqur tahlil qilib, shu paytgacha nazardan chetda bo’lgan eng kichik jihatlarigacha e’tibor qaratmoqda. Shu asosda prezdentimiz Shavkar Miromonovich Mirziyoyevnung quyidagi fikirlarini keltirib o’tishimiz joizdir: “Birinchidan bola dunyoga kelgandan boshlab, unda aynan maktabgacha bo’lgan yoshda aqliy faollik oshadi, axloqiy-estetik va jismoniy hislatklar shakllanadi. Shu bois ham kelgusi yillarda maktabgacha ta’lim sohasini rivojlantirish borasidagi strategik maqsadimiz-ijtimoiy ahvolidan qat’i nazar, bog’cha yoshidagi har bir bolani ushbu ta’lim yo’nashi bilan to’liq qamrab olish uchun xzarur sharoitlani yaratishdan iborat.

Kelgusi yil yakuni bilan maktabgacha ta’lim qamrovini 65 foziga, 2023-yil oxirida esa 75 foizga yetkazishimiz kerak. Bu ishlarga byujeddan 600 milliard so’m subsidiya berish hisobiddan qo’shimcha ikki mingta nodavlat tashkil etilib, xususiy sektor ulushi 25 foizga yetkaziladi.

Shuningdek, 2021-yilda maktabga tayyorlashning bepul tizimi bilan 560000 nafar 6 yoshli bolalar yoki ularning 82 foizi qamrab olinadi. Uzoq qishloqlarda maktabgacha ta’limning muqobil shakillari yanada kengaytiriladi. Bunda UNISEF hamda Jahon banki bilan hamkorlikda imkoniyati cheklangann bolalar uchu maktabgacha ta’limni uyda bepul modeli yo’lga qo’yiladi”. Hozirgi kunda maktabga ta’limga bilimli mutaxasislarni yetuk kadr sifatida yetkazib berish hamda malakalarini oshirishga e’tibor qaratilmoqda.

Men hozirda maktabgacha ta’lim fakultetida 2-kursda taqsil olib kelmoqdaman, yaqinda ikki haftalik malakaviy amaliyotga bog’chaga borib keldik. Men u yerda juda ajoyib ta’assurotlarga ega bo’lib keldim. Bog’chada bolajonlarga yaratilgan shart-sharoitlar, ularga o’tilayotgan faoliyat jarayonlarini kuzatib tarbiyachilikka qiziqishim va mehrim juda ham ortdi. Bog’chada men o’rta guruhga biriktirildim, bolajonlar faoliyat jarayonini juda katta qiziqish bilan bajardilar. Bolajonlarning jajji dunyosida bo’lib o’yin faoliyatini kuzatdim. Bolalar tashqi muhitda ko’rgan narsalarni huddi oshanday qilib tasvirlashadi, ular juda beg’ubor bo’ladi, biror bir ertak tinglaganlarida yoki sahna ko’rinishi tamosha qilganlarida bevosita o’sha olamda yashaydilar. Bog’chada tarbiyachilarning faoliyat jarayonini ham kuzatdim va bu jarajonlar menga yoqdi, o’zimga kerakli ma’lumotlarga ega bo’ldim. Tarbiyachilar ya’ni pedagoklar o’z faoliyat jarayonida kreativ yondashuv asosiy omil hisoblanadi. Kreativlik ya’ni ijodkorlik-qandaydir yangi, betakror narsa yarata olish layoqati, fikrlashi anniq yechimni topa olishi kerak. Pedagokning kreativligi bolajonlarga faoliyat jarayonining har birida yangi-yangi narsalarni yarata olishi, bolalarni qiziqtira olishi, hamda axborot texnologiyalari, til sohalarida yuqori natijalarga erish olish layoqatiga ega bo’lishi lozim. Pedagoklar mahoratli nazariy bilimlar bilan amaliy ko’nikma va malakalrni bir-biriga chambarchas bog’lashi lozim.

Muhtaram birinchi pirezdentimiz Islom Karimov yosh avlod haqida quyidagi fikrlarni keltirib o’tgan: “Hali suyagi qotmagan farzandlarimizni o’z holiga tashlab qo’ysak, tarbiyasi ilmi va ma’naviyati bilan shug’llanmasak, kelajakda ularning komil inson bo’lib yetishmog’iga kim kafolat bera oladi? Biz jamiyatimiz, davlatimiz kelajagini kimlarning qo’liga topshiramiz?” – bu fikrlarga asoslanib biz avvalo yosh avlot tarbiyasini birinchi o’rinda maktabgacha ta’limdan va pedagok tarbiyachilarimizdan boshlashimiz lozim.